مراسم تقدیر از فریبرز عرب‌نیا

میرباقری: اگر همراهی عرب‌نیا نبود «مختارنامه» عقیم می‌ماند

 

خبرگزاری تسنیم: فریبرز عرب‌نیا در مراسم تقدیر از فعالیت هنری‌اش گفت: ارزش اصلی زندگی‌ام از مردم است، نه از کسانی که قرنهاست خوابند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم تقدیر از دو دهه فعالیت هنری فریبرز عرب‌نیا عصر روز گذشته در فرهنگ‌سرای ارسباران برگزار شد.

اوج فعالیت هنری فریبرز عرب‌نیا با فیلم «ضیافت» ساخته مسعود کیمیایی رقم خورد و بازی او در این فیلم یکی از بهترین بازی‌های جشنواره چهاردهم فیلم فجر بود.
هنرنمایی عرب‌نیا در فیلم سلطان وی را به هنرمندی بی‌بدیل تبدیل کرد و این نقش‌آفرینی تا حدی خوب بود که منتقدان ماهنامه فیلم بازی او را بهترین بازی جشنواره پانزدهم فیلم فجر دانستند.

بازی قابل قبول او در فیلم «جهان‌پهلوان تختی» و«شوکران» هر دو ساخته بهروز افخمی و بازی متفاوت و بسیار دشوارش در فیلم «شیفته» فریبرز عرب‌نیا را به‌عنوان یکی از چهره‌های برتر دهه هفتاد سینمای ایران معرفی کرد.

علاوه بر این فریبرز عرب‌نیا بیش از پنج سال از عمر هنری خود را برای بازی در سریال پربیننده «مختارنامه» صرف کرد که به‌گفته اکثر کارشناسان در ایران و کشورهای عربی یکی از بهترین بازی‌های خود را انجام داده است.

همچنین عرب‌نیا امسال در نقش شهید چمران در آخرین اثر ابراهیم حاتمی‌کیا "چ" حضور دارد. این بازیگر در مسیر اعتلای فعالیت فرهنگی‌اش، اولین کارگردانی خود را در قالب یک سریال 5قسمتی به‌نام «رنگ شک» کلید زده که مراحل پیش‌تولید را در مرکز سیما فیلم می‌گذراند.

در مراسم تقدیر از فریبرز عرب‌نیا داوود میرباقری کارگردان مختارنامه و هنرمندانی چون سعید پیردوست، بهزاد خداویسی، امین زندگانی، آرش مجیدی، معصومه آقاجانی، افشین زارعی بازیگر تئاتر و حسن اسدی فیلم‌بردار درباره ویژگی‌های همکاری با فریبرز عرب‌نیا صحبت کردند.

داوود میرباقری: اگر همراهی عرب‌نیا نبود «مختارنامه» عقیم می‌ماند

داوود میرباقری به‌عنوان کارگردانی که 7 سال تجربه همکاری با عرب‌نیا در سریال مختارنامه را داشت، درباره وی گفت: تجلیل از آقایی عرب‌نیا شایسته ایشان است و باید زودتر از این موارد اتفاق می‌افتاد. ایشان 7 سال به‌طور مستمر و با سختی در یک کار تاریخی حضور داشتند و این احتیاج به همت بسیاری دارد. اگر عشق و انگیزه ایشان به هنر نبود، به نتیجه فعلی نمی‌رسیدیم.

میرباقری یادآورشد: اگر یک بازیگر بتواند تا این اندازه عشق و انرژی و طراوت خودش را طی 8 سال حفظ کند، سخت و پیچیده است. تا به حال مجالی برای پاسخ این میزان ازخودگذشتگی و ایثار پیش نیامده بود. بدون شک اگر همراهی و همدلی ایشان نبود، «مختارنامه» عقیم می‌ماند.

کارگردان مختارنامه عنوان کرد: ماعادت کردیم به آنچه سر صحنه اتفاق می‌افتد، قانع باشیم و تخیلاتمان را کاهش دهیم اما آنچه در «مختارنامه» اتفاق افتاد، فراتر از بضاعت ما بود و این دلیلی جز علاقه نمی‌تواند داشته باشد. کار عرب‌نیا بسیار سنگین‌تر بود و چیزی در حدود 500 سکانس بازی داشتند و در 90 درصد لوکیشن‌های سنگین و پرتحرک حضور داشتند. همه اینها به‌دلیل همان جوهره، عشق و انگیزه بود که فکر می‌کنم توانستیم کاری را بسازیم که برای مدتها در حافظه تاریخی مردم بماند.

وی افزود: 8 سال همسفری و همکاری با عرب‌نیا از نابترین و زیباترین لحظات عمر هنری‌ام تا به اینجاست. قبلاً بسیار به من توصیه کرده بودند که ایشان فرد بداخلاقی است و امکان همکاری وجود ندارد. وقتی می‌خواستیم «مختارنامه» را از قسمت‌های بیابان شروع کنیم، از تهران تا کاشان با هم رفتیم و عرب‌نیا چکیده دریافت خودش را از شخصیت به من توضیح داد. در تمام این سالها هیچ‌گاه پیش نیامد که حتی یک بگومگوی لفظی داشته باشیم. او برای هر پلان برنامه داشت و کمترین اصلاحات را با بازی عرب‌نیا داشتم.

میرباقری تشریح کرد: عرب‌نیا بسیاری از لحظات مختارنامه را برایم تبدیل به خاطره کرد و سختگیری او بیشتر براساس تأثیرگذاری روی کیفیت کار است. عمده اختلاف او با دیگران به‌دلیل همین دیدگاه است. این مسأله در شرایط هنری جامعه ما بسیار مغتنم است که یک بازیگر روی نگاه و حرکتش فکر می‌کند.

خوش‌رزم: عرب‌نیا فرد سختگیری در کار است

بهروز خوش‌رزم تهیه کننده سریال «رنگ شک» درباره همکاری با عرب‌نیا توضیح داد: 3 ماه است که با ایشان تجربه همکاری در مینی‌سریال «رنگ شک» را دارم. ایشان انسان بسیار سختگیری بودند و به چیزی جز آنکه می‌خواستند فکر نمی‌کردند.

رضا درستکار: اصرار بر استانداردها عرب‌نیا را متمایز می‌کند

رضا درستکار به‌عنوان منتقد و مجری نیز درباره عرب‌نیا گفت: آنچه وی را از دیگران متمایز می‌کند اصرار بر استانداردها و نگهداری است. پل نیومن به‌دلیل بداخلاقی مارلون براندو ظهور کرد. مارلون براندو حاضر نمی‌شد در هر فیلمی بازی کند و تهیه کنندگان به‌دنبال پل نیومن که شباهت بسیاری به براندو دارد، می‌روند. سختگیری براندو باعث می‌شود که در سینما یک رشد هم اتفاق بیفتد و از معدود دفعاتی است که یک بدل به‌تدریج تبدیل به اصل می‌شود، عرب‌نیا چنین ویژگی‌ای در کار دارد.

سعید پیردوست: عرب‌نیا تداعی کننده قهرمان و ضدقهرمان در سالهای گذشته است

سعید پیردوست نیز با اشاره به همکاری با عرب‌نیا در 2 فیلم «گرگ و میش» و «برگ برنده» خاطرنشان کرد: من عرب‌نیا را به‌عنوان برادر کوچک‌ترم دوست دارم و در هرجایی صحبت از بازیگری است، همیشه بازی او را ترجیح داده‌ام. من بازیگر یا ضدقهرمان در فیلم را در بازی عرب‌نیا دیدم و او این قالب‌های نقش قدیمی را برای ما زنده کرد. شاید فیلم «گرگ و میش» رتبه بالایی نداشته باشد اما باعث دوستی ما شد و فیلم دوم «برگ برنده» بود و بازی عرب‌نیا هیچ‌وقت از خاطرم نمی‌رود.
پیردوست بیان کرد: آرزو می‌کنم عرب‌نیا در این سینما پایدار و برقرار باشد. واقعاً احتیاج به روحیه و تداوم ارتباط دارد که یک شخص طی 6 سال متوالی یک فیلم‌نامه سنگین را عهده‌دار شود. امیدوارم کوچک‌ترها این موضوع را از فریبرز بزرگ یاد بگیرند.

خداویسی: عرب‌نیا بیش از بداخلاق بودن، جدی است

بهزاد خداویسی به‌عنوان همبازی عرب‌نیا در فیلم «ضیافت» گفت: سال 70 با فیلم «من زمین را دوست دارم» با عرب‌نیا آشنا شدم تا اینکه به فیلم «ضیافت» رسیدیم. روزها و شبهای سختی را در «ضیافت» گذراندیم و حتی یک بار ندیدم که ایشان گلایه کند. در یک شب سرد برفی در فرودگاه موزه هوایی کار داشتیم و حتی فوکوس دوربین فیلم‌برداری کار نمی‌کرد.

خداویسی افزود: او بیش از بداخلاق بودن، جدی است و به‌نظرم بداخلاقی با جدیت تفاوت دارد و حساسیت بیش از همه روی کارش است.

زندگانی: بداخلاق‌هایی که حتی تحمل یک ماه «مختارنامه»را نداشتند، بسیارند

در ادامه برنامه تقدیر امین زندگانی بازیگر نقش مسلم‌بن عقیل در «مختارنامه» درباره کار با وی توضیح داد: افتخار همکاری با عرب‌نیا در «مختارنامه» از جمله تجربه‌های تکرار نشدنی است و چند دهه باید بگذرد تا تکرار شود. امیدوارم ایشان با حضورشان مدرس اخلاق بازیگری باشد. یادمان باشد که جدیت، احترام به هنر و کار را نباید با بداخلاقی اشتباه بگیریم. افراد بداخلاق بسیارند که حتی یک ماه هم نمی‌توانستند در «مختارنامه» حضور داشته باشند.

متأسفانه به‌دلیل حضور نشریاتی که قلم به مزد هستند و به‌روز می‌نویسند تا به‌جای گذران فرهنگ، عمرشان را بگذرانند. امیدوارم افرادی مثل عرب‌نیا باشند تا بتوانیم صحبتی برای نسل آینده داشته باشیم.

معصومه آقاجانی: تحلیل عرب‌نیا از نقش باعث آمادگی ما روبه‌روی دوربین شد

معصومه آقاجانی به‌عنوان یکی دیگر از بازیگران سریال «رنگ شک» توضیح داد: دیدن اینکه کسی در این فضاست که عاشقانه کارش را ادامه می‌دهد و هیچ‌چیز زائدی در اطرافش وجود ندارد، باعث افتخار است. عرب‌نیا آن‌چنان برای تحلیل نقش صحبت می‌کرد که نشانه تجربه بود. وقتی جلوی دوربین رفتیم آماده بودیم و این تحلیل‌ها قبلاً کارکرد خودش را به اثبات رسانده بود.

مجیدی: هیچ‌کس جز عرب‌نیا شایسته نقش «مختار» نبود

آرش مجیدی نیز از جمله بازیگرانی است که در مینی‌سریال عرب‌نیا بازی می‌کند و درباره او بیان کرد: من فقط چند سکانس «مختارنامه» را دیدم و بدون تعارف هیچ‌کس جز عرب‌نیا نمی‌توانست آن نقش را بازی کند. قبل از کار به من هشدار می‌دادند مواظب باشم که مسأله‌ای پیش نیاید و آماده بودم و پیش خودم منتظر یک درگیری بودم. یک بار برداشت‌ها زیاد شد و منتظر بودم اما هیچ اتفاقی نیفتاد.

حسن اسدی فیلم‌بردار و افشین زارعی بازیگر تئاتر نیز هرکدام در انتهای گفت‌وگو درباره تجربه همکاری با عرب‌نیا صحبت کردند.

فریبرز عرب‌نیا: ارزش اصلی زندگی‌ام از مردم است

فریبرز عرب‌نیا که از طرف همبازی‌های خود تقدیر شد، به‌عنوان آخرین فرد سخنران روی سن آمد و پس از تشویق‌های طولانی حضار گفت: نمی‌دانم چه باید بگویم اما دوستانم روی صحنه صحبت‌هایی کردند که فکر می‌کنم برای سالهای طولانی حالم از شنیدن آن خوب باشد و احساس کردم از قبیله عشقم، و کاش همه شما جای من بودید. نمی‌دانم باید از چه‌کسی تشکر کنم اما این را با اعتقاد بیان می‌کنم که نسبت به من لطف داشتند و ضعفهایم را به زبان نیاوردند. شاید ضعفهای من از قوتهای من کمتر نباشد اما چیزی در وجودم است که می‌توانم به آن ببالم و آن این بود که راه را با اعتقاد آمدم و الآن افرادی را در کنارم دارم که ممدّ حیات هستند.

وی عنوان کرد: اگر اینجا ایستادم به‌دلیل این است که ارزش اصلی زندگی‌ام از مردم است و نه از کسانی که قرنهاست که خوابند. خوشحالم این قدردانی به‌واسطه همکارانی است که شریک لحظه‌های خوب و بد من هستند. افرادی بعد از 30 سال کنارم هستند که افتخارات زندگی من هستند.

در پایان مراسم تعدادی از هنرمندانی که با عرب‌نیا همبازی بودند، به‌همراه داوود میرباقری، مسعود فروتن، عمار تفتی، الیکا عبدالرزاقی و شهرزاد کمال‌زاده روی سن آمدند و لوح تقدیر باشگاه فیلم تهران، تصویری از عرب‌نیا که هنرمندان امضا کرده بودند و خودنویسی از جنس طلا را به وی اهدا کردند.

 

 

مختارنامه

 

مختارنامه جذاب و امیدوارکننده

 

با پخش قسمت اول مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» از شبكه اول سیما، دستمان آمد كه با چه نوع سریالی طرفیم؛ هرچند بینندگان آثار داوود میرباقری، پیش از این با بیان پخته او آشنا بودند. سكانس افتتاحیه هم كه از گندمزار آغاز می شود و كارگردان یك راست می رود سراصل مطلب.

یعنی بیننده را برای حضور شخصیت محوری داستان معطل نمی كند و اولین كسی كه می بینیم مختار است كه می گوید الحمد لله.

من به عنوان یك بیننده تا پیش از پخش، نگران ۲ چیز بودم: یكی فریبرز عرب نیا و دیگری موسیقی. اما پس از دیدن اولین پلان ها و قدرت بازی فریبرز عرب نیا در انتقال شخصیت درونی مختار و القای آن به بیننده، نگرانی هایم به امید بدل شد. مختار كسی است كه به خاطر این كه عقیده دارد جنگ امام حسن مجتبی با معاویه عاقلانه نبوده، ترك جهاد كرده و به كشت و زرع مشغول شده است. او اعتقاد دارد (تا این جای كار) كه عرب های جاهل كوفی حتی به علی علیه السلام هم رحم نكردند، پس طبیعی است اگر به پسرش هم رحم نكنند. از این رنج می برد كه معاویه و عمر و عاص بر اشتر جهل كوفیان سوارند.

بیان عصبی جملات و كلمات، دندان قروچه ها و نوعی غرور كه حتی در راه رفتن مختار به چشم می خورد، دلایلی كه برای عدم همراهی اش بیان می كند و مصادیقش را با آیه و حدیث برای كیان (سردار ایرانی سپاه امام) و ابن مسعود (فرماندار مدائن و عموی مختار) بیان می كند، همه و همه شخصیت مختار را به بیننده معرفی می كند؛ شخصیتی كه در عین شجاعت و صراحت در گفتار، آداب كلام را هم خوب می داند. اولین پلان مشترك او با كیان، شامل جملاتی عمیقا دوستانه و عاطفی است، البته همراه با كنایه و ایهام از هر دو طرف. جایی كه كیان خبر زخمی شدن امام را می دهد، شدت علاقه مختار به امام را می بینیم و در سكانس مشاجره او با كیان به او برمی آشوبد كه چرا چون سلمان فارسی برای امامت تدبیری چون خندق نیندیشیده ای؟ اما با همه اینها، در برابر اصرار كیان برای بازگشت و همراهی با امام، مختار كوتاه نمی آید. هرچند این پافشاری دیری نمی پاید و او خود را بدون شمشیر به كیان می رساند، اما در همین جا هم به او گوشزد می كند كه جنگ به عقل بیشتر از دل نیاز دارد و من بعد به جای دلش می خواهد مخش را به كار بیندازد. بخش عمده شخصیت و عقیده مختار همین جا رو می شود و آنجا كه می گوید: «از این پس شمشیرم را جایی از نیام می كشم كه خودم فریاد كنم: حمله!»

آنچه ما به طور كلی از شخصیت مختار درمی یابیم، شخصیتی است كه اوضاع و احوال و مردم زمانش را بخوبی می شناسد، اما با این حال جنگ امام را غلط می داند و ادامه آن را غلط اندر غلط. وقتی عمویش (اكبر زنجانپور) با این جمله او آشفته می شود و به او تشر می زند، او دلیل صداقتش را می گوید: «میوه تلخ به از میوه مسموم. من عقیده ام را صادقانه ابراز كردم. اشكال از شماست. به من تزویر نیاموخته اید.»

و این ویژگی بارز میرباقری است. او بدون هیچ گونه پیشداوری یا قضاوت، به شخصیت ها اجازه حرف زدن می دهد. او دخالتی در ماجرا نمی كند و حرف هایش را به شخصیت هایش قالب نمی كند. شخصیت های او آنچه را می گویند كه اقتضای شخصیتشان است. این ویژگی در آثار پیشین او هم به چشم می خورد؛ مثلا در سریال امام علی علیه السلام آنجا كه ابن عباس، یار همیشگی و مخلص امام از مكه برگشته و از اوضاع و احوال كوفه می پرسد. در آثار او اگر قرار است كسی بی حیا باشد، بی حیاست. كارگردان جلوی او را نمی گیرد و دست به خود سانسوری نمی زند. از این جهت است كه آثار او به بیانیه های سیاسی و مذهبی یا به خطابه و منبر شبیه نمی شوند. اگر هم بخواهد چیزی را به بیننده القا كند، به روانی هرچه تمام تر لابه لای كلمات شخصیت ها و از منظر نگاه آنان بیانش می كند، نه از منظر دانای كل یا چشم سوم. این نكته در گفتار نمایندگان عرب و عجم مدائن هم بخوبی پیداست. البته این نكته ای است كه شاید برخی با نگاهی سطحی و هیجانی به آن، حاشیه هایی برای این كار ارزشمند بسازند (خدا كند چنین نشود). اگر بپذیریم آنچه گفته می شود از زبان شخصیت های داستان است و نه فیلمنامه نویس یا كارگردان، همه چیز حل می شود؛ چراكه در این، هم همراهی دوستانه مختار (عرب باصفا) و كیان (ایرانی باوفا) به تصویر كشیده شده، هم كینه توزی بهرام رنگ رز (ایرانی ساكن مدائن) و یكی از سران اعراب مدائن (با بازی حسین محب اهری). البته خصومت این قشر از عرب و عجم در قسمت های بعدی بیشتر نمایان می شود. جماعتی كه جدای از ارادت یا دشمنی با امام، به دنبال تسویه حساب های شخصی خود و گروه خود هستند و نانشان را در ایجاد بلوا و آشوب چرب می كنند. گروهی كه حتی دعایشان هم به قصد آشوب است.

● آهنگسازی

تیتراژ پرمغز و شاعرانه كار، با نوای اكبرخوانی كه آغاز شد توجهمان را به امیر توسلی، آهنگساز این مجموعه جلب می كند؛ هرچند ممكن است گفته شود اشعار عنوان بندی آغازین، در خور مجموعه ای به این عظمت نباشد، اما از همین آغاز راه پیداست كه موسیقی این مجموعه قرار است یك موسیقی دلی باشد، بر پایه معیارهای شناخته شده جامعه سنتی ایرانی همراه با نوای تعزیه و نوحه. موسیقی متنی كه در سكانس دروكردن گندم و در سكانس انتقال بدن زخمی امام به كوشك سفید استفاده شده بود، نشان از همین همراهی عاطفی موسیقی با اصل صحنه دارد. نكته ای كه در سریال امام علی فراموش شده بود. به هر حال بیننده انتظار شنیدن یك موسیقی كلاسیك كه گاهی او را از فضای درونی تصاویر دور می كند، ندارد. او انتظار دارد موسیقی متن همراه با احساساتش و پابه پای شخصیت های داستان با او همذات پنداری كند. در كل آنچه از امیر توسلی شنیدیم، شنیدنی بود و از كار بیرون نمی زد. البته به نظر می رسد انتشار آلبوم «موسیقی مذهبی شیعیان ایران» توسط انتشارات ماهور و همزمانی آن با شروع آهنگسازی این سریال هم بموقع به مدد او آمده است.

قسمت اول مجموعه پربود از نكات ظریف و چندلایه كه لازمه مجموعه های تاریخی است و حساسیت اصلی میرباقری هم طبق گفته خودشان درك صحیح و درست همین لایه هاست (مصاحبه با گفتگوی ویژه خبری شبكه ۲ سیما). «مختارنامه» نوید حركتی نو و زنده نگهداشتن راهی هموار برای كارهای بعدی است. مجموعه ای با ساختاری قدرتمند كه بازی های یكدست و روان و در عین حال محكم بازیگرانش، به استخوان بندی آن كمك فراوان كرده است. او حتی از زنده یاد پروین سلیمانی هم نگذشته و برای دوسه پلان هم كه شده، او را جای سلیمه (زن ترشی فروش) نشانده و زیباترین جملات را برایش نوشته: «حنانه! چقدر زمین گز می كنی. راه قرض داری؟»

 

 

حسن میرباقری

 

 

ایمان به عاشورا، نابازیگری مثل من را ابراهیم اشتر کرد

 

حسن میرباقری گفت: گذر زمان می‌تواند نوع تاثیر گذاری فیلم "مختارنامه"را نشان دهد.

حسن میرباقری بازیگر نقش ابراهیم اشتر در سریال "مختارنامه" و نویسنده‌ی تلویزیون در گفتگو با خبرنگار رادیو تلویزیون باشگاه خبرنگاران گفت:‌روز عاشورا و محتوایش برایم جایگاه ویژه‌ای دارد. با شروع شدن محرم همچون سایر مردم ایران به سوگ مولایم می‌نشینم و حس و حال عجیب و غم سنگینی وجودم را می‌گیرد.

 
وی در ادامه افزود: درک محتوا و مضمون محرم کار ساده‌ای نیست و ریشه‌ی بسیاری از مشکلات حال حاضر ما درک ناصحیح از مضمون عاشورا است.
 
بازیگر سریال "معصومیت از دست رفته" اظهار داشت: اگر تنها در زندگی‌مان راجع به سخاوت و مردانگی حضرت ابوالفضل (ع) تفکر کنیم، وجودمان زیر و رو می‌شود. نام عباس سرشار از مردانگی و بزرگواری است و قیام امام حسین (ع) هدفمندترین اتفاق در تمام دوران هااست که ای کاش می‌توانستیم آن را درک کنیم.
 
بازیگر فیلم"روز واقعه"در خصوص ایفای نقشش در سریال‌های "مختارنامه"و "معصومیت از دست رفته" گفت: همه می‌دانند که من بازیگر نیستم. نمی‌دانم چه شد که داوود میرباقری نقش ابراهیم اشتر را به من واگذار کرد.
 
اعتقاد شدیدی دارم که بازی چنین نقش‌هایی کمتر قسمت کسی می‌شود. "ایمان" مهمترین فاکوتری است که یک بازیگر برای ایفای چنین نقش‌‌هایی باید داشته باشد. من سال‌ها است که از فضای بازی در سریال "مختارنامه" فاصله گرفته‌اما اما حال و هوای ابراهیم اشتر همچنان با من است. عشق و ارادتم به امام حسین و عاشورا من نا بازیگر را ابراهیم اشتر کرد.
 
وی ادامه داد: بارها شده که از خود سوال می‌کنم "تا به امروز چقدر از فرصت نهضت عاشورا بهره برده‌ای" و هر بار به پاسخ جامعی نمی‌رسم. عاشورا کوهی از زیبایی‌ها و پیام‌ها است که از خدا می‌خواهم توفیق بهره بردن از آن‌ها را به من و عاشقان مولا بدهد.
 
میرباقری با اشاره به اهمیت تاثیر گذار زمان در نهادینه شدن مفهوم یک اثر اظهار داشت: موافق تکرار زیاد سریال "مختارنامه" نیستم. مختارنامه همچون تعزیه‌ای است که نهادینه شدن مفهوم و پیام آن نیاز به تفکر دارد و تفکر جز با گذر زمان بدست نمی‌آید. سریال "مختارنامه" اتفاق نابی در تلویزیون بود که ترجیح می‌دهم با فاصله پخش شود.
 
بازیگر فیلم "مسافر ری" در خصوص کار جدیدش اظهار داشت: در حال حاضر در اتمسفر فیلم حضرت محمد (ص) به سر می‌برم. فیلمی که 50 سال قبل از ظهور اسلام در دنیا را به نمایش می‌گذارد.
 
مجید مجیدی کارگردان کار بلدی است که توانایی خود را بارها اثبات کرده و با احساساتی بی مثال برای این فیلم وقت می‌گذارد. بازیگران،‌دکور و پروداکشن عالی فیلم حضرت محمد (ص) نوید ساخته شدن یک اثر سطح بالا را به همه اهالی هنر می‌دهند.
 
وی در ادامه افزود: اکنون مشغول فیلمبرداری قسمت‌های ورود و زندگی حضرت محمد (ص) در غار حرا هستیم و حال و هوای عوامل فیلم توصیف نشدنی است.
 
بازیگر سریال "امام علی (ع)" پیرامون دلایل موفقیت سریال "مختارنامه" گفت: موفقیت "مختارنامه" به دنبال صداقت کارگردان و عوامل سازنده‌اش بدست آمده است. این سریال پیش کشی به تمام عاشوراییان و عاشقان امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) است.
 
سید حسن میرباقری در پایان اظهار داشت: آنقدر شیفته‌ی امام حسین (ع) و عاشورا هستم که نمی‌توانم آن را در کلام بگنجانم. وقتی از این واقعه‌ی بزرگ صحبت می‌شود، زبانم توانایی گفتن هیچ حرفی را ندارد. فقط امیدوارم مقیدان به امام حسین (ع) و یارانش بهره کافی را از عاشورا و محرم ببرند و آزاده زندگی کنند.
 
گفتنی است؛ سید حسن میرباقری در سریال "مختارنامه" به کارگردانی داوود میرباقری نقش"ابراهیم اشتر"،" مالک اشتر" و "دوست حضرت ابوالفضل (ع)" را ایفا کرده است.

 

 

مختارنامه

 

اظهارات قابل تأمل حسن میرباقری درباره مختارنامه

 

با مختارنامه فرصتی برایم فراهم شد تا با ایفای نقشی پیچیده و پرفراز و نشیب، بتوانم اندازه های خود را در هنر بازیگری قدر بدانم و در شکلی دیگر، فرصتی بود مغتنم که بنده بار دیگر با دنیای شگفت انگیز و جذاب بازیگری آشناتر بشوم.

نویسنده سریال مختارنامه در پاسخ به این پرسش که اگر دوباره این مجموعه را می‌نوشت، چگونه عمل می کرد، گفت: این اثر را شسته و رفته و در بیست تا بیست و پنج قسمت می نوشتم.

«حسن میرباقری»، یکی از نویسندگان و نیز بازیگر نقش ابراهیم بن مالک اشتر در مجموعه تاریخی «مختارنامه» در گفت و گو با «تابناک»، تجربه حضور در مختارنامه را به چند دلیل بسیار مغتنم دانست و گفت: اولا نگارش در حوزه کارهای کلاسیک با چنین ابعاد وسیعی، در کنار داود میرباقری آمیزه ای بود که ارزان به دست نمی‌آمد و بسیار با بها بود.

وی افزود: دیگر آن که با مختارنامه فرصتی برایم فراهم شد تا با ایفای نقشی پیچیده و پرفراز و نشیب، بتوانم اندازه های خود را در هنر بازیگری قدر بدانم و در شکلی دیگر، فرصتی بود مغتنم که بنده بار دیگر با دنیای شگفت انگیز و جذاب بازیگری آشناتر بشوم.

بازیگز نقش ابراهیم مالک اشتر، پس از یک دهه حضور و مشارکت در خلق سریال چهل بخشی مختارنامه، درباره این تجربه ویژه نیز گفت: امروز پس از گذشت ده سال، مختارنامه را با وجود نقاط قوت فراوان، برای خود تجربه ای قابل نقد می‌دانم. در اینکه مختارنامه در شکل و محتوا باب تازه ای را به روی برنامه سازان تلویزیون باز کرد شکی نیست، اما هر حرکت نویی در مسیر راه، چالش هایی را پیش روی مخاطب می گذارد، چرا که آشنایی زدایی همیشه ذهن مخاطب را با پرسش های فراوان رو به رو می کند و مخاطب محق است پاسخ آن را دریابد.

حسن میرباقری با بیان اینکه در جایگاه یک مخاطب، مختارنامه را یک درام دینامیک می داند، ادامه داد: این درام با محوریت شخصیتی ناآرام که روح بی قراری دارد، شکل گرفته که برای رسیدن به قله معرفت، از دهلیزهای پرپیچ و خمی گذشته و در رویارویی با پدیده های پیرامون خود، پوست انداخته، باورهایش را تلطیف کرده و فارغ از هر گونه شعارزدگی قله معرفت را فتح می کند.

نویسنده فیلمنامه سریال مختارنامه همچنین گفت: مجموعه کنونی از این حیث نقد شدنی است که شعارگویی بعضا مخل حرکت منطقی درام و موجب تشویش و دوپارگی در لحن و اغراض شخصیت ها می شود و ما بعضا شخصیت ها را یا سیاه و یا سفید می بینیم که این نوع نگاه با سلیقه بنده هماهنگ نیست.

حسن میرباقری در توضیح بیشتر این انتقاد خود به سریال مختارنامه گفت: در واقع برای اثبات حقانیت مظلوم و ستاندن داد از بیدادگر، درشت کردن بیداد، گاه پاسخ معکوس دارد؛ داد و بیداد باید گاه چنان در هم بغلتند که جدایی بین این دو مخاطب را دچار چالش کند و جایی حقانیت ظهور پیدا کند که بیننده با همه وجود به شور و شعف و شگفتی درآید؛ اما در مقابل، غلو در پرداخت شخصیت ها به صورت سیاه و سفید، تأثیر این ویژگی های درام را کم می کند.

او همچنین درباره نقاطی که باید اصلاح شود و دلایل آن، گفت: داود میرباقری با اتکا به تجربیات بسیار گرانبهایی که دارد، توانسته حق مطلب را ادا کند؛ اما با نگاهی که من دارم و به آن اشاره کردم، آشفتگی در لحن روایت، بعضا نقاط قوت متعدد این مجموعه را تحت الشعاع قرار می دهد و دلیل آن هم پافشاری بر کمیت است، نه کیفیت.

بازیگر نقش ابراهیم، در پاسخ به این که اگر قرار باشد فیلمنامه این سریال را دوباره بنویسید، چگونه خواهید نوشت، گفت: پیش از پاسخ به این پرسش، باید تأکید کنم که داود میرباقری در بسیاری حوزه ها با اتکا به نگاه بسیار عمیقی که به درام و از سوی دیگر تاریخ اسلام دارد، حق مطلب را ادا کرده است؛ افزون بر اینکه در زمینه های طراحی صحنه و لباس، فیلمبرداری، بازیگری، گریم و... هم این مجموعه در ساخت سریال های تلویزیونی و به ویژه با موضوع تاریخ اسلام، چندین گام رو به جلوست؛ اما با ادله ای که پیشتر به آن اشاره کردم و با نگاهی که من به سریال تاریخی مختارنامه دارم، آن را به صورتی شسته رفته و بین 20 تا حداکثر 25 بخش می نوشتم.

او که مدتی است در حال نگارش فیلمنامه سریال تاریخی اسلامی «ابوطالب» است، با تأکید بر اینکه از همه تجربیاتی که در نگارش و بازیگری در سریال مختارنامه به دست آورده، برای هر چه بهتر شدن سریال جدیدی که در دست دارد، بهره می گیرد، اظهار امیدواری کرد، همه این تلاش ها مورد لطف و عنایت پروردگار متعال قرار گیرد.

 

مختار نامه

 

تهیه کننده مختارنامه:

تجربه‌های «مختارنامه» را برای «سلمان‌فارسی»‍ ثبت نکردند

 

محمود فلاح وکلیه عواملی که در سریال «مختارنامه» حضور دارند حرف‌های زیادی برای «تجربه‌نگاری» این اثر فرهنگی دارند ولی به قول فلاح، سازمان کمتر پیگیر این مدل کارها بوده است.

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، خوش‌برخورد است و در گفتار باوقار. عصایش را که تکیه‌گاه نیم‌تنه کرده، کنار کاناپه می‌گذارد و به آرامی تا اذیت نشود، روی کاناپه می‌نشیند. عوارض سکته‌های مغزی و قلبی که در سال‌های ساخت «مختارنامه» بر او عارض شده، هنوز در او باقی است. محمود فلاح تهیه‌کننده «مختارنامه» نسبت به سابقه فعالیتش در تلویزیون، کمتر شناخته شده است. سال‌های فعالیت او در حوزه تلویزیون برای امروز و دیروز نیست؛ از روزهای اول انقلاب و حتی قبل‌تر در تلویزیون ملی بود. وقتی مسئول واحد سیار تلویزیون بود، تصاویر ورود امام خمینی(ره) و سخنرانی ایشان در بهشت‌زهرا(س) را به مدرسه رفاه می‌رساند تا بعدها برای آرشیو صدا وسیما و نسل امروز باقی بماند. قبل از گفت‌وگو با او از پخش چندباره «مختارنامه» در سال‌های بعد از پخش اول صحبت می‌کنم. اتفاقا طنزهایی که در مورد پخش چندباره «مختارنامه» در ایام محرم، در شبکه‌های اجتماعی پخش شده به گوشش خورده است. خنده تلخی می‌کند و می‌گوید: «من اگر این سریال بارها هم پخش شود، صحنه‌های مربوط به چادر زهیر بن قین و تحولش بعد از دیدار با امام حسین(ع) را می‌بینم. اما از پخش زیاد و بی‌برنامه این سریال ناراحتم. هم من و هم میرباقری چند بار در این مورد صحبت کردیم ولی خوب سازمان(صداوسیما) کار دیگری ندارد.»

 به پروژه «سلمان فارسی»، سریال جدید داوود میرباقری اشاره می‌کند و می‌گوید: «امیدوارم در پروژه جدید، میرباقری با تکنیک‌ها و امکانات جدیدی که آمده است، کار کند و سریع‌تر ساخته و در بهترین زمان پخش شود.» محمود فلاح وکلیه عواملی که در سریال «مختارنامه» حضور دارند حرف‌های زیادی برای «تجربه‌نگاری» این اثر فرهنگی دارند ولی به قول فلاح، سازمان کمتر پیگیر این مدل کارها بوده است. یکی دیگر از بخش‌های قابل تامل صحبت‌های تهیه‌کننده «مختارنامه»، در مورد نبود حمایت برای حفظ لوکیشن این سریال است. هزینه ساخت شهرک «مختارنامه» در دهه 80، قریب به چهار میلیارد تومان بود. فلاح هم که در تمام این سال‌ها برای حفظ شهرک حتی پایش به دادسرا کشیده شده است، زمین را به مالکان واگذار و انبارها را به‌طور کامل تخلیه کرده است. آنچه در ادامه می‌خوانید متن کامل گفت‌وگوی روزنامه «فرهیختگان» با محمود فلاح، تهیه‌کننده باسابقه تلویزیون ایران است.

اواخر دهه 80، دو سریال «یوسف پیامبر(ع)» و «مختارنامه» در دو ساحت، با دو گروه فنی و هنری متفاوت، تولید و از تلویزیون پخش شد. سریال‌هایی که برای مخاطب داخلی ماندگار شد و حتی بارها در کشورهای همسایه پخش شد. این روزها خبرهایی جسته و گریخته از تکمیل مراحل پیش‌تولید «سلمان فارسی» به کارگردانی میرباقری و سریال «حضرت موسی(ع)» به گوش می‌رسد. شاید این دوره زمانی همگونی خاصی با روزهای پیش‌تولید «مختارنامه» داشته باشد. کمی درمورد شرایط پیش‌تولید سریال «مختارنامه» توضیح دهید.

نقطه آغاز سریال مختارنامه، به سال 81 و دوره‌ای بر می‌گردد که لاریجانی، رئیس سازمان صدا وسیما و مجید رضابالا، معاون فرهنگی سیما فیلم بودند. من تازه سریال «تفنگ سرپر» را تحویل داده بودم. گفتند فیلمنامه‌ای داریم با عنوان «توابین» که می‌خواهیم آن را بسازیم. فیلمنامه را سلطانی‌فر نوشته بود و قبلا خوانده بودم. گفتم فیلمنامه تعداد جنگ‌های زیادی دارد ولی قصه جذابی ندارد و فکر نمی‌کنم آن کشش لازم را برای سریال داشته باشد. ابتدا هم تصمیم داشتند سریال را مرحوم سیف‌ا... داد بسازد. دو سه روزی فرصت خواستم. با مرحوم سیف‌ا... داد و آقای میرباقری مشورت کردم. میرباقری از سیف‌ا... داد تعریف کرد و من را ترغیب کرد که با ایشان سریال را شروع کنم. البته این را هم بگویم که میرباقری بعد ازساخت سریال امام علی(ع) با صدا وسیما به مشکل خورده بود و زیاد تمایلی نداشت که سریال بسازد. آن زمان آقای میرباقری با تئاتر حوزه هنری کار می‌کرد.

 مشکل میرباقری با سازمان به لحاظ مسائل مالی بود؟

بخشی به خاطر مسائل مالی بود. البته آن زمان بحث مالی با الان فرق داشت. یعنی همه حرف سر 50 میلیون تومان بود. به هر حال روند ساخت سریال امام علی(ع) کمی طولانی شد و تغییراتی که در مدیریت سازمان پیش آمد، اسباب بروز چنین مشکلاتی ‌شد.

 چه شد که دوباره سراغ میرباقری رفتید؟

موفقیت سریال «امام علی(ع)» در انتخاب دوباره میرباقری بی‌تاثیر نبود.

البته این تصمیمی بود که به  دلیل مسیر سریال‌سازی تاریخی با میرباقری ادامه داشته باشد. قرار شد مجید رضابالا، معاون فرهنگی سیما فیلم، با  لاریجانی و محسن مهاجرانی، معاون وقت سیما صحبت کند و من هم با میرباقری صحبت کنم. بعد از جلسات زیاد و برطرف شدن ناراحتی میرباقری، تصمیم بر این شد که ایشان فیلمنامه «توابین» را بخواند و نظرش را بدهد. اما میرباقری می‌گفت اگر اجازه دهید من این را نخوانم. در آخر تصمیم بر این شد که میرباقری هم نگارش فیلمنامه «مختار» را انجام دهد و هم کارگردان کار باشد. تمام این قضایا برای سال 81 است. همزمان با نگارش فیلمنامه، پیش‌تولید مختارنامه انجام شد. حسن میرباقری و محمد بایرانوند نگارش را شروع کردند و داوود میرباقری هم نظارت داشت. اولین سکانس‌هایی هم که گرفتیم مربوط به حرکت کاروان امام حسین(ع) بود. آن صحنه‌ها را در رمل‌های کاشان گرفتیم. دو ماه در کاشان بودیم ولی هیچ خبری منتشر نشد اما سیما فیلم و لاریجانی در جریان بودند. دو ماه رفتیم تا خودمان و تیم را بسنجیم. از همان ابتدای کار، نیروها را غربال کردیم. کار طولانی شده بود ولی از یک جایی به بعد، ساخت مختار از پول گذشت و یک نیروی دیگری کار را هدایت می‌کرد. هماهنگی و ماندگاری یک تیم چندصدنفره، آن هم برای نزدیک به هشت سال، فقط با عشق ممکن بود، نیت‌ها خیر بود و بحث دستمزد و پول نبود برای همین کار پیش می‌رفت.

بعدها بین میرباقری با سازمان مشکلی پیش نیامد؟ این را از این جهت می‌پرسم که روند ساخت سریال «سلمان فارسی» طول کشیده است، با وجود اینکه تصمیم بر ساخت آن حتی قبل از پخش مختارنامه بوده است؟

شخصا با توجه به رابطه‌ای که با میرباقری دارم، هنوز به این نتیجه نرسیدم که سازمان با میرباقری یا برعکس مشکلی داشته باشند. البته ممکن است فاصله سال‌های ساخت «مختارنامه» تا «سلمان فارسی» قدری طولانی شده باشد و این انتظار نبود که این اندازه طولانی شود. من فکر می‌کنم مشکل اول سازمان، مساله اقتصادی است. ضمن اینکه بخشی از فیلمنامه، زمانی که جعفری‌جلوه مدیرشبکه یک سیما بود، نوشته شد و از همان زمان تصمیم برای ساخت این سریال جدی بود. منتها نظر میرباقری این بود که باید یک دوره زمانی بگذرد تا نگاه‌ها عوض و فکرها بازتر شود و دوباره فیلمنامه را مرور کرد. بخش دیگری از دلایل این تاخیر، تغییراتی است که در مدیریت صداوسیما پیش آمد. امیدوارم با آمدن مدیران جدید روند ساخت سریال «سلمان فارسی» سریع‌تر شود.

هزینه‌ ساخت سریال «مختارنامه» چقدر شد؟

حدود 25 میلیارد تومان.

و چه مقدار برای ساخت لوکیشن هزینه شد؟

بخشی از دکور را در زمین ساده کشاورزی در امین‌آباد مستوفی ساختیم. بخشی از دکور هم در ورامین بود و با برآوردی که داشتیم حدود سه تا چهار میلیارد تومان هزینه شد. یکی از مزایایی که مختارنامه داشت چیزی از بیرون پروژه تهیه نشد. همه چیز داخل کارگاه خودمان ساخته شد. مهندس شاه‌ابراهیمی، طراح صحنه برای این فیلم، کارگاهی ‌ساخته بود و بیشتر ابزارهای صحنه و دکورها در همین کارگاه ساخته می‌شد.

بنا بود شهرکی برای این سریال ساخته شود و دکورها وضعیت به‌سامانی پیدا کنند. در حال حاضر وضعیت دکورهای این سریال چگونه است؟

شهرک «مختارنامه» ساخته شد و دو سال با همین وضعیت جسمی در دادسرا پیگیر کارهای آن بودم تا موافقت مالکان را بگیریم. حتی حکم بازداشتم را گرفته بودند. سالی که دکتر دارابی، معاون سیما بود، گفتند که سازمان اصلا شهرک را نمی‌خواهد. اگرچه دکور صددرصد ماندگاری ساخته نشد، ولی اگر تعمیرات آن برای ساخت پروژه دیگری  انجام می‌شد تا 15،10 سال کار می‌کرد. این درحالی بود که سازمان، برای سریال‌های بعدی می‌توانست از همان دکورها استفاده کند.

با توجه به اینکه سریال مختارنامه در برخی از کشورهای همسایه نمایش داده شده بود آیا به دنبال این نبودید که از ظرفیت این شهرک حتی به لحاظ توریستی استفاده شود و از همین سمت هم بازگشت سرمایه داشته باشد؟

همه کار می‌شد کرد ولی همان تغییرات مدیریت، بازی را عوض کرد. ما در 12 هکتار از 23 هکتار زمین بنا را ساخته بودیم. می‌توانستیم کارهای زیادی کنیم. بخش‌های دیدنی و تفریحی را برای مردم فراهم کنیم. این تلاش را تا دو سال ادامه دادم. دادگاه را عقب انداختیم و صاحبان زمین هم در این زمینه همکاری کردند. در هر صورت شرایط سازمان، چه از نظر مالی و چه از نظر تغییراتی که رخ می‌داد، به شکلی بود که کارها پیش نمی‌رفت. در هر صورت سازمان موافقت نکرد و به‌طور کتبی نوشتند انبارها را خالی کنید و تحویل شهرک غزالی دهید. الان شنیدم که دوباره می‌خواهند برای سریال «سلمان فارسی» لوکیشن بسازند و اگر به فکر نباشند وضعیت همان است.

جایی گفته بودید سکانس‌های مربوط به حضرت ابوالفضل(ع) در سریال مختارنامه یکی از صحنه‌های مورد علاقه شما و میرباقری بود. چه شد که این صحنه‌ها گرفته شد و آیا هیچ وقت تلاش شد این 16 دقیقه‌ای که حذف شده، دوباره پخش شود؟

از ابتدا متوجه حساسیت‌های این قبیل صحنه‌ها بودیم. اصلا فیلمبرداری «مختارنامه» تمام شده بود و به تهران برگشته بودیم ولی چون نظر ضرغامی، رئیس سابق سازمان بر این بود که بخشی از مقتل بازسازی شود دوباره تیم به شاهرود برگشت تا در نخلستانی، قسمت‌های حضرت عباس(ع) ضبط شود. شاید این تصمیم سازمان به خاطر این بود که زمینه‌های تولید و نمایش سریال امام حسین(ع) فراهم شود که البته سکانس‌های حضرت عباس(ع) مختارنامه هیچ‌وقت پخش نشد و تولید آن سریال هم متوقف شد.

فکر نمی‌کنید اگر آن سکانس‌ها پخش می‌شد، مسیر برای آثار دیگری همچون «رستاخیز» باز می‌شد؟

بله. اگر جایی که لازم بود همان قسمت‌ها را نشان می‌دادیم، موثر بود. در هر صورت خود سازمان مشتاق نبود و می‌ترسید مساله‌ای ایجاد شود. میرباقری هم اصراری برای پخش آن قسمت‌ها نداشت.

به غیر از آن سکانس، کدام بخش از سریال مختارنامه را بیشتر دوست دارید؟

من صحنه‌های مربوط به چادر زهیر را خیلی دوست دارم. از قبل نسبت به آن لحظه زیبا ذهنیت داشتم. خاطرم هست مرحوم فریبرز صالح که اثر عاشورایی همانند «سفیر» را ساخته بود، فیلمنامه‌ای در مورد زندگی زهیر تحویل من داد و دقیقا همان چیزی بود که می‌خواستم. برای ساخت آن خیلی پیگیری کردم. فیلم سینمایی سنگینی بود ولی می‌شد آن را در سریال 7،6 قسمتی تنظیم کرد. خیلی کار زیبایی بود. بعد از مختارنامه برای آن پروژه خیلی تلاش کردم اما متاسفانه ضرغامی هزینه بسیار اندکی اختصاص داد و گفت: «بقیه را از جاهای دیگر تهیه کنید چون وضع سازمان خوب نیست.» سراغ فارابی و ارشاد و جاهای دیگر رفتم ولی هر چه تلاش کردیم، نشد. هیچ کسی هم پیگیری نکرد. آن زمان به ضرغامی گفتم هر چه دنبال کار امام حسین(ع) بروید حق مطلب ادا نمی‌شود. بهتر است حاشیه قصه عاشورا را روایت کنیم. اما این کار هیچ وقت ساخته نشد وکار کردن با مرحوم فریبرز صالح از حسرت‌های بزرگ من باقی ماند.

برای نقش مختار، چطور به فریبرز عرب‌نیا رسیدید؟

در ابتدا نظر ما با جمشید هاشم‌پور بود ولی رقم سنگینی حدود 14 میلیون در ماه می‌خواستند. به مرحوم کاسه‌ساز گفتم که با او صحبتی کند تا این دستمزد کمتر شود. مثل اینکه هاشم‌پور گفته بود من این قیمت را دادم تا کار نکنم. چون از کار می‌ترسم و توان 7،6 سال کار سنگین را ندارم. بعد از آن، به گزینه فریبرز عرب‌نیا رسیدیم. قراردادی هم که با عرب‌نیا بستیم کمی فرق داشت. این قرارداد سه بخشی بود. ما با ماهی چهار میلیون‌ونیم شروع کردیم ولی در سه ماه آخر کار به ماهی 22 میلیون تومان رسید. در کل 500 میلیون دستمزد، آقای عرب‌نیا شد.

شروع فیلمبرداری ما در سال 83 با حضور لاریجانی بود و دو ماه در بیابان‌های کاشان کار می‌کردیم تا افراد غربال شوند. از همان اول بنا را گذاشته بودیم که کار نویی را شروع کنیم و همه با دل و جان کار می‌کردند. اگر به صحنه‌های «مختارنامه» نگاه کنید، متوجه می‌شوید که این صحنه‌ها به راحتی کنار هم قرار نگرفتند. تصویربرداری سخت این کار را ببینید، اینها هنر دستان مرحوم عظیم جوانروح است. متاسفانه کمتر به دنبال این هستند که بخش مهمی از تجربه‌ای که در این کار به دست آمده را جمع کنند.

ثبت تجربه تولید یک اثر تاریخی علاوه‌بر اینکه موجب می‌شود در آینده از تکرار اشتباهات پرهیز شود به کاهش هزینه‌ها و زمان تولید هم کمک می‌کند. ‌آیا در مورد پروژه «مختارنامه» تجربه‌نگاری صورت گرفت؟

از طرف سازمان صداوسیما چنین کاری نشد و اگر چنین کاری را از ابتدای پروژه می‌کرد خیلی ارزشمند بود. البته دو سال قبل خانم دکتر علیزاده که یکی از اساتید دانشگاه سوره است، پیگیر چنین کاری شده بود. او می‌گفت می‌خواهم تمام حواشی و فعالیت‌های پشت صحنه، ساخت دکور، طراحی لباس و گریم و همه مواردی که مرتبط با «مختارنامه» است را به صورت یکپارچه در قالب کتابچه و سی‌دی در بیاورم. روی این مساله فکر کردم و در این جریانات با منصور نقاش‌زاده، استاد دانشکده صداوسیما که علاقه‌مند به مختارنامه بود و در سیما فیلم هم فعالیت داشت، مشورت کردم. آنها با هم صحبت کردند و نقاش‌زاده گفت حرکت خوبی است و قدم مثبتی برای کارهای بعدی خواهد شد. کار را شروع کردند و مصاحبه‌هایی هم با عوامل سریال آنجام دادند و تا آنجایی که اطلاع دارم بخش‌هایی از این پروژه آماده شده است. در این کتابچه و فیلم‌ها، از افتتاح تولید مختارنامه تا طراحی صحنه و دکورها آمده است. فکر می‌کنم حدود 18 دی وی‌دی با سه جلد کتاب آماده شده باشد. البته چند وقتی دچار بیماری هستم و پیگیر این مسائل نبودم ولی فکر می‌کنم اگر همین کار به سرانجام برسد برای هر پروژه تاریخی دیگر پیش‌تولیدی بر پیش‌تولید خواهد شد و برای کارهایی همچون «سلمان فارسی» هم خوب است.

 

 

مصاحبه فریبرز عرب نیا در باره مختار نامه

 

 

گفتگوی مفصل و خواندنی با فریبرز عرب نیا پیرامون حضور در "مختارنامه"

 

فریبرز عرب نیا: "مختار نامه

سی نت:   فريبرز عرب‌نيا طي شش سالي كه ساخت "مختارنامه" به طول انجاميد، به ندرت در فيلمي حاضر شد و به گفته‌ي خودش يك "خودكشي حرفه‌يي" را تجربه كرد. او معتقد است در چنين شرايطي يك بازيگر حرفه‌يي همواره به لحاظ مالي ضرر مي‌كند؛ با اين حال عرب‌نيا خوشحال است كه سيستم غيرقابل پيش‌بيني فيلمسازي در ايران، سال‌هايي كه او صرف اين سريال كرده بود را به هدر نداد و در گفت‌وگوهايي كه در مقاطع مختلف ساخت سريال "مختارنامه" داشت، بارها اعلام كرد كه احساس مي‌كند از اين انتخاب (بازي در سريال داوود ميرباقري) راضي است.


بازيگر توانا به لحاظ مالي ضرر مي‌كند

اين بازيگر تئاتر، سينما و تلويزيون در پاسخ به اين پرسش كه نقش مختار برايش چقدر به لحاظ مالي و معنوي ارزش داشت كه قبول كرد چندين سال از عمرش را صرف آن كند؟ گفت: در مورد امكانات مالي به جرأت مي‌گويم كه بازيگر توانا و صاحب سبك هميشه در ايران ضرر مي‌كند؛ در اين باره شك نكنيد؛ من با فكت(دليل) مشخص و مسلم علمي، در يك سميناري حتما در اين باره صحبت خواهم كرد.

عرب نيا ادامه داد: بازيگر تواناي صاحب سبك و دانش‌آموخته، همواره در سيستم سينما و تلويزيون ايران در حال ضرر مالي و جاني است؛ اما اين بحث به كنار است.


ارزش‌هاي معنوي بازي در "مختارنامه"

وي سپس درباره‌ي ارزش‌هاي معنوي بازي در سريال «مختارنامه» و همكاري با كارگرداني چون داوود ميرباقري و جمعي از عوامل حرفه‌يي اين سريال، خاطرنشان كرد: از حيث ارزش‌هاي كار، من به عنوان يك بازيگر همواره مجموعه‌اي از فاكتورها برايم در انتخاب دخيل هستند كه پيش از هرچيز كارگردان و فيلم‌نامه‌ قرار مي‌گيرد و بعد از آن جمع همكاران است كه باعث مي‌شود ببينيم پيش‌بيني ما نسبت به آينده كار آيا مثبت است يا خير.

فريبرز عرب‌نيا كه در زمان ساخت اين مجموعه در اين گفت وگو شركت كرد سپس توضيح داد: در سريال "مختارنامه" هم وضعيت به همين منوال بود؛ حساسيت‌هاي اين كار و اين كه از همان ابتدا حدس مي‌زدم كه سال‌ها از سينما دور مي‌افتم، برايم يك‌جور به معناي خودكشي حرفه‌يي بود. منتها من شخصا زندگي را با فراز و فرودهايش دوست دارم و باورم نيست زندگي بدون سختي و ريسك، زندگي باشد و در حقيقت يك‌جور تكرار روزمرگي است. در عرصه بازيگري هم هستند گروهي كه دوست دارند موفقيت‌هايشان همواره تكرار شود و يك مسير بي‌فراز و نشيب را طي كنند؛ اما من چون باور ندارم چنين مسيري، مسير پويايي باشد، از ابتدا خوشبختانه به دنبالش نبودم كه حالا هم از تركش ناراحت شوم.


"مختارنامه" ارزش همه ريسك‌ها را داشت

اين بازيگر سينما و تلويزيون با بيان اين كه از ابتدا دغدغه‌هايش چيزهاي ديگري به غير از حفظ موقعيت بوده، ادامه داد: من قبل از شروع «مختارنامه» مي‌خواستم فيلم خودم را بسازم و مهم‌ترين دغدغه‌ام اين بود كه ساخت اين فيلم چند سال به عقب مي‌افتد؛ كمااين كه اين اتفاق افتاد. مجموعه قصه‌ام را داشتم چاپ مي‌كردم آن هم چند سال به عقب افتاد؛ اما الآن شكرخدا فكر مي‌كنم كه غلط پيش‌بيني نكرده بودم و "مختارنامه" ارزش تمام اين سختي‌ها و ريسك‌ها را داشته‌است. خدا را واقعا شكر مي‌كنم؛ به اين دليل كه به راحتي مي‌توانست كار خوب از آب در نيايد؛ نه به اين دليل كه كارگردان، فيلم‌نامه و عوامل خوب نبودند بلكه به اين جهت ‌كه سيستم فيلم‌سازي در ايران، سيستم قابل پيش‌بيني نيست. به همين راحتي مي‌توانست اين كار درنيايد و حال همه خراب شود كه شكر خدا اين‌طوري نشد.


بازي در سريالي مثل "مختارنامه" ايثار مي‌خواهد

بازيگر نقش "مختار" سپس با بيان اين كه كارهايي مانند "مختارنامه" ايثار مي‌خواهد، اظهار كرد: در چنين كارهايي پوست، مو، گوشت و جان آدم فرسوده مي‌شود. زندگي‌ بازيگر چنين كارهايي دچار تنش‌هاي عجيب و غريب مي‌شود. از نظر حرفه‌يي 5 سال فيد شدن در يد هركسي نيست ولي من از گفتن اين‌ها همواره اباء دارم؛ به جهت اين‌كه دوست ندارم بحث شخصي كنم.

عرب نيا بار ديگر تاكيد كرد: بازي در چنين كارهايي حقيقا ايثار مي‌خواهد. 5 سال از زندگي يعني نيم دهه‌ي يك بازيگر چه از لحاظ حرفه‌يي و چه نظر زندگي شخصي؛ بنابراين بر روي جسم و روحش تأثير مي‌گذارد.


عدم تمايل به مصاحبه

از نخستين روزي كه فريبرز عرب‌نيا براي بازي در سريال تاريخي «مختارنامه» با سيما فيلم قرارداد بست، حدود شش سال مي‌گذرد و او در اين مدت به جز يك پروژه، در هيچ پروژه سينمايي و تلويزيوني ديگري مقابل دوربين نرفت. او در تمام اين روزها «مختار» داوود ميرباقري باقي ماند، تا علاوه بر رد پيشنهاد كارگردانان و تهيه‌كنندگان براي بازي در پروژه‌اي ديگر، پاسخش براي مصاحبه با خبرنگاران نيز منفي باشد.

با اين حال فريبرز عرب‌نيا پس از گذشت پنج سال و در حالي كه در صحنه‌هاي كربلا از سريال «مختارنامه» حاضر شده بود، در گفت‌وگويي حاضر شد و به خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا درباره‌ي دلايل عدم تمايلش به مصاحبه گفت: شايد يكي از دلايلي كه من به طور كلي از صحبت فرار مي‌كنم، اين است كه همواره كلام شهيد مي‌شود.

بنابراين او در اين مصاحبه ترجيح داد كه بيشتر از دغدغه‌ها و علايق يك بازيگر به هنگام پذيرش نقش‌هاي طولاني را مدت بگويد.

عرب‌نيا كه معتقد است بايد با نگاه جدي‌تري با مقوله بازيگري برخورد كرد، دراين باره تصريح كرد: توليدات سينمايي و تلويزيوني بسياري منوط و مشروط به بازيگري هستند؛ اين درحالي است كه متأسفانه هنوز بر سر اين‌كه آيا بازيگري اولين شرط فيلم و سريال‌سازي است، دعواست.


تلويزيون سردمدار عرصه فرهنگ و توليد است

بازيگر نقش «مختار» در پاسخ به اين پرسش كه يك پروژه و يك نقش بايد چه اندازه براي بازيگر جذابيت داشته باشد كه باعث شود او به مدت 5 سال در هيچ فيلم يا سريال ديگري حاضر نشود؟ گفت: اين مساله به جنبه‌هاي مغفول مانده بازيگري، ارتباط عوامل ديگر صحنه، پشت صحنه و مديريت‌هاي فرهنگي برمي‌گردد و به حدي ارتباط اين مسايل در ايران با هم مخدوش است كه شايد در كلي‌ترين شكل، متأسفانه نه تنها با استانداردهاي جهاني كه با استاندارهاي سال‌هاي شناخته‌شده اين عرصه، فاصله بسياري داريم.

وي ادامه داد: در حال حاضر تلويزيون به شكلي سردمدار عرصه فرهنگ و توليد الگو شده است و در برخي زمينه‌ها تلاش‌هايي مي‌كنند كه پيش از اين انجام نشده‌است؛ به هر صورت اين جريان روبه جلو است.

فريبرز عرب‌نيا با پرداختن به اين موضوع از جنبه حرفه‌يي و صنفي و همچنين گسترده‌ خواندن اين بحث، در عين‌حال گفت: ايراد و خطر اساسي اين است كه اين رشد ابدا متوازن نيست. در برخي زمينه‌ها خصوصا در مقوله نگاه به بازيگر و لوازم كارش بسيار بسيار ابتدايي عمل مي‌كنيم.


مقولات هنري معضل بسيار پيچيده‌اي است

عرب‌نيا بار ديگر با تأكيد بر اين‌كه بحث‌هاي صنفي و حرفه‌يي را مطرح مي‌كند، اظهار كرد: جاي بحث در مورد مقولات هنري اساسا اين جا نيست؛ چراكه آن خود معضل بسيار بسيار پيچيده‌اي است.

اين بازيگر در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه آن‌چه با وجود تمام اين مشكلات شما را نگه مي‌دارد چيست؟ گفت: اين سوال كليشه‌اي دوست‌داشتني است كه پاسخ آن معلوم است.

وي سپس گفت: از جنبه‌ي حرفه‌يي آن‌چه يك بازيگر را 5 سال با وجود تمام مشكلات بسيار عجيب و غريب و گاه ابتدايي از جمله نبود امكانات رفاهي در بدترين شرايط جوي و جغرافيايي نگه مي‌دارد، عشقش به ديدن تأثير تمام چيزهايي است كه در اين سال‌ها بر او، نقش و جهان هنر و رسانه گذشته است.


"مختارنامه" برآيند علائق ميرباقري و عرب‌نيا

فريبرز عرب‌نيا در پاسخ به اين پرسش ايسنا كه آيا جسارت و اجازه آن را داشته است كه در عين خلق مختار واقعي، آن‌چه خود علاقه داشته است را از اين شخصيت ارايه دهد؟ گفت: «مختارنامه» به شكل مستقيم برآيند نقاط مشترك علائق من، آقاي ميرباقري و تمام گروه است؛ اما فكر مي‌كنم وقتي نمايش داده مي‌شود، از اين حرف‌ها فراتر رفته باشد. اين اتفاقي است كه در هنر نمي‌توان تعريفش كرد. يعني وقتي سريال «مختارنامه» را ببينيم متوجه مي‌شويم كه احتمالا ارزش همه اين زحمات را داشته است.


استفاده از بدلكار

فريبرز عرب‌نيا در بخش ديگري از اين گفت‌وگو درباره‌ي استفاده از بدلكار در برخي صحنه‌ها به جاي وي و آيا اين‌كه اين امر با اصرار خود وي يا شخص كارگردان صورت گرفته است، اظهار كرد: به هرحال در پروژه‌اي كه 5 سال به طول مي‌انجامد، حتما كارگردان ريسك نمي‌كند كه در صحنه‌هاي جنگ‌هاي خطرناك و سواري‌هاي بي‌محبا، بازيگر اصلي حضور داشته باشد. اما من شخصا به دليل علائقم و بسياري از مسايل ديگر تا حد امكان خودم اين صحنه‌ها را بازي كردم و دوست دارم بازي كنم.

وي ادامه داد: تا حدي كه ريسك به خطر افتادن پروژه نباشد، آقاي ميرباقري خوشبختانه اين اعتقاد را داشتند كه خود من در صحنه‌هاي اكشن حاضر شوم.

عرب‌نيا با اعلام اين‌كه يك بدل تقريبا هميشگي در صحنه‌هاي خطرناك نقش او را بازي ‌كرد، خاطرنشان كرد: ايشان در صحنه‌هايي حضور دارند كه صورت مختار لو نمي‌رود. اين صحنه‌ها پلان‌هاي بسيار دور را شامل مي‌شود؛ بنابراين در صحنه‌هايي كه احساس كردم نمي‌توانم صحنه را كنترل كنم، يا درصد خطا بالا برود و يا آقاي ميرباقري و شخص ديگري از عوامل توليد تشخيص مي‌دهند كه بايد شخص ديگري جاي من بازي كند، قاعدتا بدلكار كار را انجام مي‌داد.

بازيگر نقش مختار با تشكر از بدلكاري كه نقش او را در برخي صحنه‌ها بازي كرد، گفت: حضور ايشان در صحنه از خستگي‌هاي من كم مي‌كرد اما چون اين همكارم از نظر سايز و جثه با من تفاوت داشت در صحنه‌هايي كه اصلا حدود ديده نمي‌شد و موقعيت از دور مشاهده مي‌شد، زحمات را اين دوستم متحمل شد.

فريبرز عرب‌نيا در پايان تأكيد كرد: در ايران متأسفانه رابطه بازيگر با صحنه‌هايي كه با خطر جاني همراه است و الزامات آن، درست تعريف نشده است. مشابه بازيگر بايد رابطه نزديك‌تري با پروژه داشته باشد و بسياري از مسايل براي او تعريف شود. البته خوشبختانه در «پروژه مختارنامه» اين اتفاق تا حدودي رخ داده است.

 

 

شهادت مختار

 

 

 

 

موسيقي سريال مختارنامه

یكی از ویژگی‌های سریال مختارنامه كه نظر مخاطب را به خود جلب كرده موسیقی متن و تیتراژ آن است كه به واسطه الهام گرفتن از نواهای عاشورایی و مذهبی، حس و حال خاصی به این سریال بخشیده و همچون لالایی نهفته...

با امیر توسلی، آهنگساز سریال مختارنامه

موسیقی مختارنامه بیان حماسه فروخورده تاریخ است

یكی از عناصر و مولفه هایی كه در شكل گیری یك سریال تاریخی و ماندگاری آن در حافظه هنری مخاطب نقش دارد بدون شك موسیقی متن آن است. اگرچه هنرموسیقی تعامل نزدیكی با هنر سینما داشته، اما حجم و نقش این همكاری در ساخت پروژه های تاریخی بیشتر و پررنگ تر است.

هنوز هم بهترین موسیقی متن فیلم هایی كه به یك خاطره و نوستالژی بدل شده اند مربوط به آثار تاریخی است. در كشور خودمان هم موسیقی متن سریال های تاریخی مثل سربداران، افسانه سلطان و شبان، هزاردستان و سریال امام علی(ع) از حافظه تاریخی مردم پاك نشده و شنیدن آن همچنان لذت بخش بوده و به نغمه های ماندگار بدل شده اند.

یكی از ویژگی های سریال مختارنامه كه نظر مخاطب را به خود جلب كرده موسیقی متن و تیتراژ آن است كه به واسطه الهام گرفتن از نواهای عاشورایی و مذهبی، حس و حال خاصی به این سریال بخشیده و همچون لالایی نهفته در آن دلنواز و دلنشین است.

در این موسیقی حزن و اندوهی موج می زند كه برساخته قصه و قهرمان آن است و موقعیت تاریخی و مذهبی داستان را در ملودی و نغمه هایش بازنمایی می كند.

برای درك و شناخت بیشتر موسیقی مختارنامه با امیر توسلی، موسیقیدان و آهنگساز این سریال به گفت وگو نشستیم به این امید كه خواندن مصاحبه بتواند به شما كمك كند تا از شنیدن موسیقی مختارنامه بیشتر لذت ببرید.

شاید اولین سوالی كه درباره موسیقی متن یك سریال تاریخی به ذهن بیایید این باشد كه ساخت موسیقی برای یك ژانر تاریخی چه تفاوت هایی با آهنگسازی برای یك كار روتین و معمولی دارد؟ به این معنی كه لحن و ملودی موسیقی اثر تاریخی برآمده از چیست؟ از قصه ای كه روایت می شود، شرایط و فضای تاریخی قصه یا شخصیت و قهرمان داستان؟ در نهایت این كه چه مولفه ها و شاخص هایی در خلق یك موسیقی برای اثر تاریخی نقش دارند؟

واقعیت این است كه یك اثر تاریخی یك وجه مشترك با همه انواع ژانرهای سینمایی دارد و آن هم زمان است. وقتی قرار است برای یك فیلم روز، موسیقی بسازی بالطبع از موسیقی زمان حال تاثیر می گیری و زمانی كه برای یك كار تاریخی آهنگسازی می كنی از برخی نشانه هایی مثل تاریخ و زمان وقوع قصه، قومیت، جغرافیا و شرایط فرهنگی آن الهام می گیری. البته وقتی وارد جزییات قصه می شوی نشانه های دیگری متناسب با موقعیت داستان نیز به این موارد اضافه می شوند كه در شكل گیری موسیقی فیلم تاثیر می گذارند.

ساخت موسیقی مختار چقدر مبتنی بر تحقیقات تاریخی صورت گرفته است؟ بدین معنی كه آیا شما برای ساخت این اثر به مطالعه منابع تاریخی درباره موسیقی آن دوره هم پرداختید؟ مثلا این كه در آن دوره چه نوع موسیقی رایج بوده یا از چه نوع سازهایی استفاده می شده است. آیا اصلا در آن دوره موسیقی خاصی وجود داشته است؟

بله، در آن دوره هم موسیقی وجود داشته اما نه به شكل تصویری كه امروزه از موسیقی داریم. اساسا تاریخ پیدایش موسیقی به زمانی برمی گردد كه انسان، صوت را كشف و درك می كند. در مختارنامه از آنجا كه با یك قصه تاریخی ـ مذهبی مواجه بودیم برخی نشانه های دینی و مذهبی نیز در شكل گیری موسیقی آن لحاظ می شوند. واقعیتش این است كه من در ساخت موسیقی مختارنامه خیلی به این سمت نرفتم كه در آن زمان چه نوع موسیقی ای باب بوده یا چه سازهایی مورد استفاده قرار می گرفته اند. ممكن است برداشت هایی از جغرافیا و تاریخ قصه دخالت داشته، اما شكل پردازش آن امروزی است.

این سوال را به این دلیل مطرح كردم كه موریس ژار، سازنده موسیقی فیلم محمد رسول الله(ص) برای ساخت موسیقی این فیلم مدتی را در عربستان و بیابان های لیبی زندگی كرد تا بتواند از تجربه زیستن در این محیط برای ساخت موسیقی فیلم الهام بگیرد و به حس و حالی از فضای جفرافیایی و تاریخی آن دوره برسد. آیا چنین تجربه ای برای شما هم اتفاق افتاده است؟

واقعیتش این است كه موریس ژار یك انسان فرانسوی است كه آشنایی زیادی با جنس موسیقی شرقی و عربی نداشته، لذا برای این كه با این نوع از موسیقی و بافت فرهنگی و جغرافیایی آن آشنا شود مدتی را در صحراهای لیبی زندگی می كند كه تا چندین ماه هم به طول می كشد، اما به نتیجه ای نمی رسد و حتی از همكاری با این فیلم و ساخت موسیقی آن انصراف می دهد، ولی وقتی داشت برمی گشت صدای اذانی را می شنود كه از ملودی آن الهام می گیرد و دوباره برمی گردد و كارش را شروع می كند و ماحصلش همان موسیقی معروف فیلم محمد رسول الله(ص) می شود. قیاس موریس ژار با آهنگسازهایی مثل ما كه در این جغرافیا و تاریخ متولد شده ایم و رشد كرده ایم مقایسه درستی نیست. به هر حال ما با هویت و بافت این موسیقی آشنا هستیم و با آن بزرگ شده ایم. البته زمانی كه ساخت یك موسیقی پیش می آید طبیعتا به یك مساله تخصصی تبدیل می شود و نیازمند به تحقیقات جزئی تری است. اما آن الهام گرفتنی كه برای موریس ژار اتفاق افتاده برای من اتفاق نیفتد، چون آن حس و حال و آشنایی با این جنس از موسیقی در حافظه تاریخی و ضمیر ناخودآگاه من از قبل وجود داشت و با آن غریبه نبودم.

یعنی چیزی به عنوان الهام گرفتن در ساخت موسیقی مختارنامه را تجربه نكردید؟

چرا. من از موسیقی مقامی ایرانی و بخش هایی از موسیقی عربی، تعزیه ها و نوحه ها الهام گرفتم. اما بافت و ساختار آن را تغییر دادم تا متناسب با آهنگی كه برای این كار طراحی كردم، شود. به هر حال در شكل گیری این موسیقی، الهامات و احساسات شهودی در كنار آگاهی و دانش موسیقی نقش موثری داشتند.

اگرچه مختارنامه قصه یك شخصیت عرب را روایت می كند و بافت و جغرافیایی كار به این منطقه مربوط می شود، اما به نظر می رسد موسیقی این سریال خیلی لحن و نغمه عربی ندارد و بیشتر متاثر از موسیقی جنوب ایران است.

البته موسیقی جنوب ایران به واسطه نزدیكی جغرافیایی و فرهنگی به كشورهای عربی، سنخیت و شباهت زیادی به آن دارد، اما به شكل مطلق از موسیقی جنوبی استفاده نكردم. اساسا موسیقی مختار بشدت متاثر از موقعیت قصه و شرایط تاریخی آن است. مثلا زمانی كه قصه در مكه می گذرد بافت موسیقی بیشتر عربی می شود و از سازهای عربی استفاده شده است، اما وقتی قصه در عراق و كوفه روایت می شود جنس موسیقی و نوع سازها تغییر می كنند. اساسا من سعی كردم هم بر اساس شخصیت های قصه و هم موقعیت جغرافیایی قصه، جنس و لحن موسیقی را تنظیم كنم. آقای میرباقری هم بر این مساله خیلی تاكید داشتند. واقعیتش این است كه من خیلی به سازبندی در خلق و تنظیم این موسیقی توجه نكردم و امروزه در موسیقی فیلم، تفكیك سازی صورت نمی گیرد. بر این اساس برای این كه حس و حال یك موسیقی و نغمه عربی در مخاطب ایجاد شود لزوما از سازهای عربی استفاده نمی شود، هرچند نشانه های موسیقی این جغرافیا لحاظ می شود.

در موسیقی این سریال علاوه بر المان های جغرافیایی كه متاثر از سرزمین اعراب است از برخی مفاهیم و انگاره های دینی و ارزش های معنوی نیز الهام گرفته شده كه به یك سرزمین خاص محدود نمی شود و سویه عام تری دارد. من از صحبت های شما چنین برداشت می كنم كه در ساخت موسیقی این كار به موقعیت ایدئولوژیك و دینی مختار به عنوان قهرمان قصه نگاه شده است نه صرفا ملیت و جغرافیای آن. به عبارت دیگر، برخی مفاهیم و انگاره های مذهبی و انسانی كه در قصه مختار وجود داشته در شكل گیری موسیقی سریال لحاظ شده و چه بسا بیش از عناصر دیگر متاثر از این وجه داستان بوده است.

دقیقا همین طور است. ما مبنایی كه برای این موسیقی در نظر گرفتیم مبتنی بر مفاهیم و معانی معنوی نهفته در قصه است. در واقع مختارنامه یك موسیقی معناگرا دارد. به عنوان مثال وقتی امام حسن(ع) وارد شهر مدائن می شود شكل موسیقی خیلی سوزناك است و آوای سلو انسانی در آن پررنگ است. در حالی كه شاید این انتظار وجود داشت وقتی امام حسن(ع) وارد این شهر و در واقع قصه می شود موسیقی پرشكوه و حماسی نیست. اما آنچه در این موقعیت اهمیت داشت و مدنظر كارگردان و قصه بود تنهایی امام حسن(ع) در آن موقعیت تاریخی بود. لذا موسیقی اش نیز متناسب با این مفهوم شكل گرفت و ساخته شد. كل موسیقی مختارنامه براساس همین نگرش صورت بندی شده است؛ البته ممكن است كلیشه های ذهنی ما در ارتباط با موسیقی با این شكل از آهنگسازی همخوانی نداشته باشد، اما این بدین معنی نیست كه كلیشه ها و توقعات از موسیقی سریال غلط است. نگاه ما به موسیقی مختارنامه براساس مفهوم و معنایی است كه در دل قصه وجود دارد. در واقع هدف موسیقی است كه محتوا و ساختار درونی آن را مشخص می كند. آقای میرباقری هم تاكید داشتند كه موسیقی سریال بیش از هرچیز باید بتواند معانی و مفاهیم داستانی را منعكس كرده به مخاطب منتقل كند.

پس این سوز و گداز و حزنی كه در این موسیقی وجود دارد برآمده از همین نگرش و موقعیت انسانی قهرمان داستان است؟

دقیقا. البته این محزون بودن در تمام قسمت های سریال و قطعه های موسیقی متن وجود ندارد. در بعضی قسمت ها ضرورت داشت موسیقی به گونه ای باشد تا تماشاگر از لحاظ حسی تحریك شود و به وجد بیاید یا در صحنه های جنگی، لحن موسیقی حماسی شود. لذا در این بخش ها، موسیقی از حالت حزن خارج شده و متناسب با موقعیت قصه تغییر می كند.

این مساله موجب نمی شود تا یكدستی و انسجام ساختاری موسیقی مخدوش شود و هویت یگانه آن از بین برود؟ مثلا ما دست كم با 3 نوع لحن و نغمه موسیقایی در مختارنامه مواجه هستیم. یكی تیتراژ ابتدایی سریال، دوم موسیقی مربوط به متن قصه و سوم موسیقی تیتراژ پایانی. آیا این به معنی چندپار گی در موسیقی متن نیست؟

من خیلی تلاش كردم تا این اتفاق نیفتد و یكدستی اثر حفظ شود. ببینید این سریال یكی از بزرگ ترین سریال های تاریخی است كه تاكنون در تلویزیون ما ساخته شده و به همین دلیل حجم موسیقی آن هم خیلی بالاست. در نتیجه به تناسب و تناوب باید گونه های مختلف موسیقی را به كار می گرفتیم تا بتوانیم از پس این حجم از داستان و مفاهیم آن بربیاییم. این امكانپذیر نیست كه در یك فرم موسیقایی بتوان این همه مفاهیم و معانی را گنجاند و به مخاطب منتقل كرد. مثل این می ماند كه شما بخواهید با چهار پنج كلمه یك قصه تعریف كنید. در واقع به ابزارها و امكانات بیشتری نیاز است تا یك اثر هنری خلق شود. در موسیقی نیز مقام ها، گوشه ها، بافت های مختلف موسیقایی و... ابزارهایی هستند كه به آهنگساز كمك می كنند تا حجم بالای مفاهیم قصه را پوشش دهد. من سعی كردم یك زنجیر مشتركی بین اشكال مختلف موسیقی كه استفاده می كنم وجود داشته باشد. یعنی از یك بافت موسیقی، قطعات گوناگونی ساخته می شود كه ماهیت مشتركی دارند. به عبارت دیگر، شما یك سری المان های مشتركی دارید كه این تنوع فرمی را در یك صورت واحد شكل می دهد و انسجام می بخشد. در واقع سعی كردم قطعات متنوع موسیقی مختارنامه، علی رغم وجه افتراقی ای كه با هم دارند، ماهیتی مشترك داشته باشند و مخاطب احساس كند همه این قطعات متعلق به یك آهنگ و موسیقی است.

مختارنامه و موقعیت قهرمان آن از حیث دراماتیك دارای 2 وجه حماسی و تراژدی است كه به نظر می رسد این 2 سویه ماجرا به شكل متوازنی در موسیقی سریال لحاظ نشده و وجوه تراژدی و سوزناك بودن آن بیش از وجوه حماسی آن است. تا نظر شما چه باشد؟

آقای میرباقری اولین جمله ای كه به من درباره موسیقی مختارنامه گفتند این بود كه مختارنامه یك حماسه و فریاد فروخورده تاریخی است. بغض و فریاد فروخفته ای كه صدایش محزون و سوزناك است و موسیقی سریال باید بتواند این موقعیت را بازتاب دهد. برداشت من از این تعبیر شاعرانه آقای میرباقری همان چیزی است كه شما در موسیقی مختارنامه می شنوید. با این كه قصه مختار یك داستان حماسی و پرشور است، اما این حزن معنوی بر روح موسیقی اثر حاكم است. مثلا وقتی مختار فارس شامی را در جنگ با سپاه شام می كشد علی رغم این كه یك تجربه باشكوه و پیروزمندانه است، اما در عمق آهنگ یك غم و حزنی وجود دارد كه خیلی ملموس است. یك عامل مهم این لحن به ارتباط عمیق و مستقیم قیام مختار به قصه كربلا برمی گردد كه یك تراژدی سوزناك است.

یكی از ویژگی ها و شاید تفاوت های مختارنامه با سریال امام علی(ع) حضور پررنگ و حجیم صحنه های نبرد و جنگ است. آیا این موقعیت های جنگی در شكل گیری موسیقی مختارنامه هم تاثیر داشته است؟ همان طور كه موسیقی این سریال تحت تاثیر مفاهیم و معنویت قصه بوده است.

به هر حال صحنه جنگ، جنگی است و نیازمند این كه از برخی نشانه های موسیقایی خاص و كلیشه ای در این بخش ها استفاده شود. جنگ در مختارنامه یكی از عواملی است كه در فراز و فرود موسیقی آن تاثیر داشته است.

موسیقی متن كارهای تاریخی تا چه حد باید تداعی كننده قصه و قهرمان آن باشد؟ مثلا در فیلم محمد رسول الله(ص) وقتی نغمه اصلی موسیقی نواخته می شود جایی است كه پیامبر در آن موقعیت قرار گرفته و چون در این فیلم ما چهره پیامبر را نمی بینیم گویی موسیقی جایگزین آن می شود و مخاطب حضور پیامبر را احساس می كند.

همان طور كه خودتان اشاره كردید ما در آن فیلم چهره پیامبر را نمی بینیم و موسیقی به نوعی جایگزین قهرمان داستان می شود. اما در اینجا چهره مختار قابل رویت است. با این حال در مختارنامه به طور مشخص برای چند شخصیت داستان، قطعه و تم خاصی ساخته شده است از جمله خود مختار. یعنی در جاهایی كه لزوم استفاده از آن تم وجود داشته باشد از آن استفاده می كنیم و معمولا در آن موقعیت ها، مختار حضور دارد. وقتی قرار است اتفاقی برای مختار بیفتد یا مفهوم و پیام خاصی از زبان وی بیان شود از این تم استفاده شده است. همچنین ابن زیاد، عمره و كیان نیز تم های مخصوص خود را دارند، یعنی شخصیت هایی كه در روند قصه تاثیر زیادی دارند.در واقع ما شاهد موسیقی مبتنی برشخصیت پردازی هستیم.

یعنی شخصیتی مثل كیان كه یك فرد ایرانی است آیا برای او از موسیقی و تم ایرانی استفاده شده است؟

دقیقا همین طور بوده. تم موسیقی مربوط به شخصیت كیان كاملا ایرانی است؛ مثلا در جاهایی كه كیان در حال نبرد و حماسه است از ضرب زورخانه ای استفاده شده كه یك ساز ایرانی است. به طور كلی بافت ملودی مربوط به شخصیت كیان مبتنی بر موسیقی ایرانی است.

برخی معتقدند موسیقی خوب در یك اثر سینمایی آن است كه شنیده نشود. شما با این نظر موافقید؟

نه، برعكس معتقدم موسیقی باید شنیده شود، ولی نباید جدای از تصویر و قصه باشد. مگر در جاهایی كه موسیقی در مقام یك كاراكتر در پیشبرد قصه تاثیرداشته باشد. یعنی در جاهایی كه موسیقی بیش از تصویر می تواند در انتقال یك معنا موثر باشد. اما به طور كلی موسیقی باید با ساختار درام درهم تنیده باشد تا موثر واقع شود.

یكی از دوستانم می گفت موسیقی سریال امام علی(ع) را می شود با دهان تقلید كرد، اما موسیقی مختارنامه را نمی شود با دهان تكرار كرد و این را دلیلی بر ضعف كار می دانست. نظر شما در این باره چیست؟

فكر می كنم این به توانایی شخصی افراد بستگی دارد. بعضی ها موسیقی مختارنامه را هم می توانند با دهانشان بزنند. به نظر من مهم آن است كه موسیقی مختارنامه، شنونده را به یاد این سریال بیندازد و این موسیقی چنین قابلیتی را دارد.

یكی از ویژگی های این كار، استفاده از موسیقی محلی و فولكلوریك است. مثل تصنیفی كه به زبان جنوبی خوانده می شود یا لالایی علی اصغر(ع). چه شد از این تمهید استفاده كردید؟

وقتی با طیف گسترده ای از معنی و قصه طرف هستیم باید از همه ایده ها و ابزارهای موجود استفاده كنیم. در ضمن این سریال اگرچه قصه ایرانی ندارد، اما یك سریال ایرانی است و طبیعی است كه از موسیقی بومی خودمان استفاده كنیم. موسیقی مقامی و فولكلوریك ما واجد ظرفیت های زیادی در بارنمایی مضمون قصه بود و ما هم از آن استفاده كردیم.

ضمن این كه از اركستر سمفونیك هم در فرازهایی از موسیقی مختارنامه استفاده شده است. درست است؟

شكل اجرایی موسیقی مختارنامه به این صورت است كه هرچه به قیام مختار نزدیك می شویم حجم اركسترال موسیقی بزرگ تر می شود. مثلا در قسمت 14 یك اركستر حدود 100نفره موسیقی را اجرا كردند. این بستگی به موقعیت و اهمیت آن سكانس دارد كه مشخص می كند در كجاها از اركستر سمفونیك استفاده كنیم.

ظاهرا موسیقی مختارنامه به این شكلی كه الان می شنویم نسبت به قسمت های اولیه دچار تغییراتی شده و چیزهایی به آن اضافه شده است.

به موسیقی چیزی اضافه نشد، اما از قسمت چهارم به بعد تیتراژ مختارنامه یك تغییر جزیی كرد و در واقع یك ملودی جایگزین ملودی دیگری شد. مهم تر از همه، خواننده تیتراژ عوض شد و آقای اكبر سلطانی كه از موسیقیدان های بومی برجسته شاهرود هستند این ترانه را خواندند.

اما درباره آن نوحه لالایی حرف و حدیث های زیادی در مطبوعات و محافل مجازی صورت گرفت مبنی بر این كه حق كپی رایت رعایت نشد و خواننده این قطعه اعتراض و شكایت كرده است. ماجرا از چه قرار بود؟

با این كه اولین مصاحبه من درباره موسیقی مختارنامه است، اما درباره این موضوع بارها صحبت كرده ام. به نظر من این یك جریان انحرافی بوده كه نمی دانم بانیان آنچه هدفی را دنبال می كردند! ببینید حق استفاده از این اثر برای من محفوظ بوده است چه به شكل حقوق مادی، چه حقوق معنوی. این یك اثر منتشر شده است و من قطعه را وقتی مشغول مرحله تحقیق بودم پیدا كردم و آن را به صورتی كه در تیتراژ مختارنامه می شنوید پردازش كردم، چون اصل نغمه به این شكل نبود. ببینید وقتی اثری منتشر می شود شركت منتشركننده آن اثر به عنوان مالك قانونی اش شناخته می شود. من با صاحب قانونی این قطعه موسیقی مذاكره كرده و به توافق رسیدم. در ضمن آواهای این كشور متعلق به همه است و كسی نمی تواند ادعا كند یك آوای بومی متعلق به شخص خاصی است.

رضایت خواننده این قطعه در توافق مهم نبود؟

ببینید خواننده این اثر، حقوق خود را از ناشراثر قبلا دریافت كرده است و شركت منتشركننده اثر به عنوان مالك حقوقی و معنوی آن طبیعتا حق استفاده از آن اثر را دارد و در این زمینه با مولف اثر در قراردادی كه می نویسند به توافق رسیده است. وقتی من مجوز استفاده از این قطعه را از شركت صاحب اثر می گیرم یعنی از تمام كسانی كه در این اثر سهم داشته اند، اجازه گرفته ام. در واقع خواننده این قطعه حق استفاده از اثر را به شركت منتشركننده آن واگذار كرده است و من برای استفاده با مالك نشر این اثر طرف هستم نه مولف آن. در ضمن خواننده این قطعه اصلا شكایتی نكرده بود و من در ارتباط تلفنی با وی متوجه شدم اساسا در جریان این اخبار و شایعاتی كه شكایتی اتفاق افتاده است نبود! نمی دانم این شایعه چگونه و با چه نیتی در جامعه منتشر شده است. وگرنه من خودم یك آهنگسازم و از قواعد و قوانین نشرآثار بی اطلاع نیستم. در توافق كتبی ای كه بین من و صاحب اثر انجام شده، به شكل قانونی حق استفاده از این قطعه به من واگذار شد.

ساخت موسیقی مختارنامه از چه زمانی آغاز شد؟ چون به هر حال ساخت این سریال 8 سال طول كشید. شما از چه زمانی وارد پروژه شدید؟

من تقریبا از پنج شش ماه آخر تصویربرداری مختار در شاهرود سر صحنه مختارنامه حضور داشتم و مقدمات ساخت و شكل گیری موسیقی مختارنامه از همان زمان صورت گرفت و البته همچنان هم ادامه دارد. به این نكته هم اشاره كنم همان طور كه سریال مختارنامه برای اولین بار در این حجم و سطح اتفاق افتاده، سعی كردم شكل موسیقی سریال هم برای اولین بار تجربه شود. به عنوان مثال حجم موسیقی مختارنامه در همین قسمت هایی كه پخش شده حدود 4 برابر كل موسیقی سریال امام علی(ع) است. یعنی حجم زمانی و حجم اركستری آن بسیار گسترده است كه البته دلیل اصلی آن به بافت و ساختار خود سریال برمی گردد. یعنی تعداد ملودی هایی كه در این سریال استفاده شده به دلیل تعدد شخصیت و قصه بسیار بالاست. شكل های مختلفی از ملودی و سازبندی هایی كه در این پروژه صورت گرفته، بسیار گسترده است.

در شكل گیری موسیقی مختارنامه چقدر با آقای میرباقری به عنوان كارگردان سریال در تعامل بودید و آیا با توجه به این كه ایشان موسیقیدان نیستند، می توانستید به درك مشتركی از كار برسید؟

اتقاقا آقای میرباقری شناخت خوبی از موسیقی دارند. به این معنی كه درك و دریافت درستی از موسیقی و كاركردهای آن دارند. به هر حال آقای میرباقری به عنوان سازنده این سریال به دنبال برخی معانی و مفاهیم خاصی بودند تا قطعه ای كه من می سازم بتواند بازگوكننده شنیداری و موسیقایی آن مفاهیم باشد یا آن حسی را كه متناسب با موقعیت داستانی باید ایجاد شود از طریق موسیقی خلق شود. در واقع زبان برخورد من با داوود میرباقری در ارتباط با موسیقی این كار، زبان معنا بود. یعنی ایشان موقعیت معنایی سكانس ها را برایم تشریح می كردند و این كه از موسیقی آن صحنه چه چیزی باید احساس شود. من هم بر اساس آنچه ایشان ترسیم می كردند، قطعات را می ساختم.

چگونه این تفاهم ممكن می شود؟ به هر حال موسیقی یك هنر انتزاعی است كه حالا قرار است در ارتباط با یك واقعیت انضمامی و تاریخی شكل بگیرد.

درست است. موسیقی یك هنر انتزاعی است. در نتیجه مفهومی را به شكل ذهنی سر و سامان می دهد. در این سریال هم وقایع تاریخی واجد یك سری مفاهیم و معانی هستند كه موسیقی آن مفاهیم را برجسته و پردازش می كند تا بتواند آن عینیت تاریخی را به واسطه این اصوات بازسازی كند.

زمانی كه خودتان موسیقی مختارنامه را می شنوید چه احساسی دارید؟

احساس اضطراب، چون نگران هستم كه كار خوب شده است یا نه و این كه موسیقی به درستی شنیده و درست پخش شود. من هنوز موفق نشده ام آن جنس لذتی كه از تماشای سریال دارم از موسیقی آن هم داشته باشم.

چه زمانی ساخت موسیقی مختارنامه به پایان رسید؟

هنوز به پایان نرسیده است و هنوز ما در حال ساخت موسیقی مختارنامه هستیم. در واقع نیمی از موسیقی این سریال باقی مانده كه در حال ساخت آن هستیم. یعنی در آینده و در قسمت های بعدی مخاطبان، ملودی ها و قطعات جدیدتری از موسیقی مختارنامه را خواهند شنید. یكی از تفاوت های موسیقی مختار با سریال های دیگر در همین است كه موسیقی هر قسمت برای همان قسمت بازسازی و اجرا می شود. نه این كه لزوما تم های جدیدی به آن اضافه شود اما شكل پردازش آن با قسمت قبلی متناسب با قصه و موقعیت درام فرق می كند.

یعنی این سریال تقریبا 40 قطعه ملودی دارد؟

شاید بهتر باشد بگوییم 4000 قطعه! چون در هر قسمت چندین ملودی و تم مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. البته این حجم زیاد موسیقی با توجه به نیاز دراماتیكی قصه تناسب منطقی دارد.

مختار نامه

مختار نامه

مختار نامه

مختار نامه

طراحي صحنه هاي جنگي سريال مختار

مختارنامه آغازی خوب برای طراحی صحنه های جنگی در سینمای ایران

طراح صحنه های جنگی فیلم مختارنامه گفت: طراحی صحنه های نبرد در فیلم ها و سریال های ایرانی با تولید مجموعه تلویزیونی مختارنامه وارد مرحله تازه ای شده است.

محمود اردلان بازیگر و طراح صحنه های جنگی مجموعه تلویزیونی مختارنامه با بیان این مطلب، افزود: طراحی صحنه های جنگی در فیلم ها و مجموعه های تلویزیونی به خصوص سریال های تاریخی و حماسی بسیار مهم و خطرناک است.

وی افزود: به علت اینکه در کارهای حماسی و تاریخی صحنه های نبرد متعددی وجود دارد و این صحنه ها اغلب دارای رزمی میان دو یا چند نفر است و از سلاح های سردی همچون شمشیر و سر نیزه استفاده می شود اگر طراحی درست و مناسبی انجام نشود شاهد خطرات و آسیب های جبران ناپذیری به بازیگران و بدل کاران خواهیم بود و اینجاست که اهمین طراح صحنه های جنگی مشخص می شود.

اردلان ادامه داد: نقش من به عنوان یک طراح صحنه های جنگی در مجموعه تلویزیونی مختارنامه برنامه ریزی بسیار دقیق پیرامون چگونگی حرکت و عملکرد بازیگران در صحنه های نبرد این مجموعه تلویزیونی است به نحوی که حتی نحوه استفاده از شمشیر در یک نبرد باید توسط طراح صحنه های جنگی مشخص شود تا به بهترین شکل ممکن خود را نشان دهد.

بازیگر مجموعه مختارنامه رابطه طراح صحنه و کارگردان را بسیار نزدیک به هم دانست و گفت: کارگردان فیلم و یا یک مجموعه تلویزیونی به منظور طراحی صحنه های نبرد و درگیری به یک طراح صحنه های نبرد نیاز داشته و این وظیفه طراح صحنه است که چگونگی برنامه ریزی اجرای این صحنه ها را بر عهده دارد.

اردلان خاطرنشان کرد: طراحی صحنه های جنگی در این وسعت و حجم در ایران برای نخستین بار در مجموعه تلویزیونی مختارنامه است انجام شده به صورتی که تا کنون این حجم از طراحی را در هیچ یک از کارهای سینمایی و تلویزیونی شاهد نبودیم.

وی افزود: در کنار طراحی بسیار خوبی که برای صحنه های جنگی این مجموعه تلویزیونی صورت گرفته شاهد صرف هزینه های بالایی به منظور تربیت و آموزش بازیگران و بدلکاران این مجموعه شده و روزهای فراوانی صرف آموزش آنها شده است.

این طراح صحنه به داوود میرباقری کارگردان این مجموعه تلویزیونی اشاره کرد و گفت: میرباقری از جمله کارگردان های فهیم سینما و تلویزیون کشور است که با دید باز خود بهترین همکاری را در طراحی صحنه های نبرد در این مجموعه با من انجام داده است.
بازیگر مجموعه تلویزیونی مختارنامه ادامه داد: اگر به بهترین فیلم های تاریخی که در خارج از کشور نگاه کنیم شاهد فعالیت و حضور طراحان صحنه های جنگی در آنها هستیم که از جمله این فیلم ها می توان به فیلم های "رابین هود"، "بن هور" و "گلادیاتور" اشاره کرد که بهترین طراحی صحنه های نبرد در آنها انجام شده است.

اردلان سپس به آموزش بازیگران و بدلکاران مختارنامه اشاره کرد و گفت: بازیگران و بدلکاران مجموعه تلویزیونی مختارنامه از روز اول که نسبت به استفاده از شمشیر و سلاح های سرد توانایی نداشتند بلکه با صرف وقت و هزینه بسیار بالا مورد آموزش و تعلیم قرار گرفتند که نتیجه آن برداشت صحنه های بسیار خوبی از نبرد های این مجموعه تلویزیونی بوده است که کیفیت بسیار خوب این سریال را به همراه داشته است.

مختارنامه آغازی خوب برای طراحی صحنه های جنگی در سینمای ایران است

اردلان با بیان این مطلب در ادامه صحبت های خود افزود: تا پیش از ساخت و تولید مجموعه تلویزیونی مختارنامه طراحی صحنه های جنگی در ایران تا این اندازه نبود و می توان گفت که با تولید و سپس با پخش این مجموعه تلویزیونی و مشاهده آن توسط کارگردان ها و سایر طراحان صحنه در کشور شاهد حرکت روبه رشد این تکنولوژی در سینمای ایران باشیم.

وی به وضعیت بدلکاران در سینما و تلویزیونی ایران اشاره کرد و گفت: بهترین بدلکاران در ایران حضور دارند و در مقام مقاسیه قابل قیاس با بدلکاران کشورهای دیگر نیستند ولی متاسفانه این قشر زحمت کش در ایران به لحاظ بیمه و دستمزد از شرایط مناسبی برخور دار نیستند.

این طراح صحنه های جنگی عنوان کرد: طراح صحنه های جنگی در یک فیلم سینمایی و یا یک مجموعه تلویزیونی آنقدر مهم است که حتی انتخاب نوع سلاح و شیوه استفاده از آن را نیز طراح صحنه های جنگی انتخاب و مشخص می کند. به صورت نمونه بیش از 400 شمشیر فولادی سنگین برای این مجموعه تلویزوینی ساخته شده که موجب افزایش کیفیت صحنه های نبرد شده است.

بازیگر صحنه های جنگی مجموعه تلویزیونی مختارنامه ادامه داد: حجم صحنه های نبرد و در کل صحنه های جنگی در مجموعه تلویزیونی مختارنامه بسیار زیاد بود و در کل صحنه های جنگی بخش عمده ای از این سریال را تشکیل می دهد.

اردلان به جذابیت صحنه های جنگی در مجموعه تلویزیونی مختارنامه اشاره کرد و گفت: صحنهای نبرد و جنگ در مجموعه های تاریخی و حماسی عامل اصلی جذب مخاطب بوده و مردم علاقه خاصی به تماشای این قبیل صحنه ها دارند و البته به شرطی که این صحنه ها به خوبی طراحی شده و ساخته شوند.

وی به نقش خود در این مجموعه تلویزیونی اشاره کرد و گفت: در این مجموعه تلویزیونی نقش پسر عموی مختار را بازی کرده که برای سه دوره زندان بان کوفه بوده است. پسر عموی مختار تاجری ثروتمند بوده که به دنبال رویدادهایی به مال دنیا پشت پا زده و یار امام می شود و در رکاب او نبرد می کند و در صحنهای با 32 نفر به صورت همزمان نبرد می کند.

طراح صحنه های نبرد مختارنامه ادامه داد: در طراحی صحنه های نبرد از سلاح های فراوان به همراه اسب و سایر موارد استفاده شده که در کل هزینه های فراوانی را ایجاد کرده بود و حتی به این هزینه ها می توان آموزش استفاده از اسب و شمشیر را نیز افزود.

این بازیگر مجموعه مختارنامه افزود: بازیگری را با بازی در فیلم نابخشوده ایرج قادری آغاز کرده و به این صورت بود که رسما وارد عرصه بازیگری شدم.

اردلان به محل تصویربرداری صحنه های نبرد اشاره کرد و گفت: صحنه های جنگی مجموعه تلویزیونی مختارنامه در شهر های احمد آباد، شاهرود و آبادان گرفته شده و صحنه های جنگ شهری نیز در احمد آباد برداشت شده است.

وی از برخورد نه چندان خوب برخی از کارگردان ها گله کرد و گفت: هرچند که برخی از کارگردانها برخورد خوبی نسبت به طراحی صحنه های جنگی این کار با من نداشتند ولی پخش این مجموعه تلویزیونی موجب پی بردن آنها به کیفیت صحنه های نبرد می شود.

طراح صحنه های جنگی مختارنامه در پایان گفت: طراحی صحنه های جنگی این سریال تماما واقعی بوده و در آن از جلوه های ویژه استفاده نشده است که این موضوع موجب شده تا کار بسیار باکیفیت و طبیعی جلوه کرده و بتواند در جذب مخاطب موفق شود.

مختار نامه

مختار نامه

سریال مختار نامه

 

گزارش پشت صحنه‌ مختارنامه به كارگردانی داود میرباقری 

 

 

 

 

 

 

 

روزانه 300 هنرور در صحنه‌های سریال تاریخی «مختار‌نامه» داوود میرباقری حضور دارند كه اغلب آنان سربازانی هستند كه در ارتش مشغول گذراندن دوران سربازی خود هستند.

باد‌های سرد شهریار برای برخی از آن‌ها كه مجبورند از ساعت‌ها قبل با لباس مخصوص در صحنه‌ حاضر باشند قابل تحمل نیست. بنابراین تا شروع فیلمبرداری اجازه دارند، كاپشن‌هایی را روی لباس‌های رزم نازكشان به تن كنند.

گزارش خبرنگار ایسنا از پشت صحنه‌ی این سریال تاریخی در حالی انجام شد كه فیلمبرداری از حوالی ساعت 10 صبح در میدان مقابل كاخ دارالعماره مكه آغاز شد و صحنه‌های اكشن حتی به كسانی كه در پشت دوربین بودند، گرمایی ویژه بخشید.

در نخستین پلان، «مختار» در حالی كه لباسی سفید پوشیده و بر اسبی سفید سوار بود همراه با سپاهیان خود از كاخ دارالعماره خارج شده و با عده‌ای از سربازان مبارزه می‌كنند. این صحنه با وجود دشواری‌ها در كنترل اسب‌ها و تك تك سیاهی لشكر‌ها پس از چند بار تكرار سرانجام به پایان رسید.

فیلم‌برداری صحنه‌های پایانی سریال «مختارنامه» كه به جنگ‌های مختار اختصاص دارد در حالی طی روز‌های اخیر در احمد آباد مستوفی دنبال می‌شود كه گروه برای گرفتن صحنه‌های عظیم‌تری از جنگ‌های مختار ظرف روز‌های آینده عازم آبادان خواهند شد.

***

به گزارش ایسنا، فیلم‌برداری صحنه‌های مربوط به جنگ‌های مختار از 18 آبان ماه در دكور‌های ساخته شده در زمینی زراعی واقع در احمدآباد مستوفی كه سیما فیلم آن را اجاره كرده، آغاز شده است.

این صحنه‌ها كه با حضور حدود 300 تن هنرور مرد و در راس آنان تعدادی بدلكار گرفته می‌شود، مجال چندانی برای خودنمایی بازیگرانی كه شمشیرزدن و اسب‌سواری را از وظایف خود نمی‌دانند، باقی نمی‌گذارد و در چنین شرایطی داوود میرباقری كارگردان این سریال چاره‌ای ندارد جز این كه حتی به جای بازیگر نقش اول خود، از یك بدلكار استفاده كند. بدلكاری كه به صدد استفاده از ریش و موی انبوه سفید مختار، از فریبرز عرب‌نیا (بازیگر نقش مختار) قابل تشخیص نیست.

سرپرستی گروه بدلكاران را محمود اردلان بر عهده دارد. او علاوه بر این كار نقش پسر عمومی مختار كه در آن زمان زندانبان كوفه نیز بوده است را بازی كرده است.

اردلان از آمادگی گروهش كه متشكل از 50 بدلكار هستند سخن گفت و برای اثبات آن از بدلكاری كه چندی پیش از ساختمان 9 متری به پایین پرت شده بود، خواست تا نخستین حركتی را كه باید مقابل دوربین اجرا كند را انجام دهد.

***

بر اساس این گزارش، داوود میر باقری كه سالی است كه زندگی‌اش را به احمدآباد مستوفی منتقل كرده، هر روز پیش از فیلم‌برداری از محمود اردلان درباره حركات اكشنی كه باید در آن روز اجرا شود، می‌پرسد. سپس بر مبنای آن حركات دكوپاژ می‌كند.

اردلان كه از فروردین به گروه «مختار‌نامه» محلق شده، مدت‌ها با بدلكاران خود تمرین كرده است. وی در این خصوص به ایسنا می‌گوید: بدلكارانی كه در این مجموعه حضور دارند، پیش از این هرگز شمشیر نزده بودند، اما توانستند در مدت بسیار كمی این كار را یاد بگیرند. اكشن خیلی سخت است. برخی صحنه‌های باید چندین بار گرفته شود و بعضی بازیگران كه سن بالاتری دارند، توانایی آن را ندارند.

به گفته وی، علیرضا فتحی، رییس انجمن بدلكاران خانه سینما، مسؤولیت انتخاب بدلكاران برای حضور در مجموعه «مختارنامه» را بر عهده داشته است.  

یكی از پلان با گفتن این جمله از سوی عده‌ای از بازیگران و در راس آنان جعفر دهقان گرفته شد. این پلان كه تصویری نزدیك از سربازان سپاه مختار را در مقابل چشم بیننده قرار می‌دهد، با نگاه اشتباه یكی از هنروران مجددا تكرار شد.

آخرین و دشوار‌ترین پلان جنگ‌های مختار در پنج‌شنبه 18 آبان ماه صحنه‌ای بود كه مختار و اسبش هر دو به زمین می‌خورند. این دو همزمان با هم از زمین بر می‌خیزند و مختار پیاده جنگ را ادامه می‌دهد. برای خواباندن اسب بر روی زمین یكی از پاهایش را با طناب بسته و دو مرد او را روی زمین نگه داشته بودند و به محض فرمان شروع از سوی كارگردان این دو مرد كنار رفته و اسب با دیدن بلند شدن بدل مختار از روی زمین به سرعت بلند می‌شد. اما پای بسته مجال حركت به او نمی‌داد. این صحنه چندین بار تكرار شد و اسب بیچاره در آخرین برداشت‌ها دیگر رمقی در تن نداشت.

در تمامی صحنه‌های اكشن محمود اردلان در حالی كه شمشیر یا تبری در دست در كنار بدلكاران بود و بازی آنان را به شیوه‌ای كه گویی خود در صحنه حضور دارد دنبال می‌كرد. در مواردی او حتی پیش از میرباقری فرمان كات را صادر می‌كرد، چرا كه بدلكاری كارش را خوب انجام نداده بود.

در این سریال نیز به مانند بسیاری از سریال‌های تاریخی كه صدابرداری سرصحنه انجام می‌شود مشكلات به طرزی غیر مترقبه خود را نشان می‌دهند. بنابراین چندین بار پرواز هواپیما از بالای سر عوامل، توقف كوتاه كار یا تكرار صحنه‌ها را باعث شد.

***

دكور‌های سریال «مختارنامه» حجم وسیعی از زمین كشاورزی احمد‌آباد مستوفی را به خود اختصاص داده و قرار است چند شهر از جمله كوفه، مكه و مداین در این سرزمین بازسازی شود.

كاخ دارالعماره مهمترین دكور این مجموعه محسوب می‌شود و بیشترین زمان صرف طراحی و ساخت آن شده است. این بنا ابتدا با هدف گرفتن صحنه‌های مربوط به كاخ دارالعماره كوفه با روبنایی گچی، در حالی كه خط كوفی بر روی دیوار‌های آن به چشم می‌خورد، ساخته شده است و از آن جا كه قرار بود دوران حكومت 7 حاكم كوفه در این كاخ به نمایش درآید، هر دوره با ویژگی‌ای خاص طراحی شد. حال این بنابی شكیل و گران برای تبدیل به كاخ دارالعماره مكه در حال بازسازی است و قرار است دیوار‌ها از پایین تا نیمه تداعی كننده ساختار سنگی بوده و از نیمه به بالا چوبی باشند.

***

لوكیشن زندان كوفه كه در پشت كاخ دارالعماره ساخته شده از دكور‌های جذاب و مخوف سریال «مختارنامه» است.

برای وارد شدن به زندان كوفه باید از روی پلی چوبی گذشت. چرا كه دور تا دور زندان گودالی مملو از گل و لای حفر شده است تا زندانیان نتوانند فرار كنند. درون زندان سیاه‌چالی دیده می‌شود كه عده‌ای از زندانیان در آن انداخته می‌شوند و اطراف آن نیز سكو‌هایی برای غل و زنجیز كردن زندانیان ساخته شده است. نهایتا در كنار زندان، بقایای تیرك‌های سوخته‌ی چوبی كه در آن یكی از اهالی شیعه را به آتش كشیدند، دیده می‌شود.

جلیل فتوحی نیا، طراح صحنه سریال «مختارنامه»، از كاخ دارالعماره مكه و كوشك سفید به عنوان بنا‌های در حال ساخت یاد كرده و درباره تخریب برخی بنا‌ها می‌گوید: اگر این تخریب برای بهتر‌شدن باشد اتفاقی كه در كاخ دارالعماره كوفه افتاد خوب است، اما مطمئن باشید روز آخر كه قرار است تمام این بنا‌ها خراب شوند، هیچ كدام از ما این جا نخواهیم بود.

وی در پاسخ به این پرسش ایسنا كه چقدر بحث زیبایی‌شناسی یا اصالت خود بنا بر ایشان مهم بوده، اظهار می‌كند: به هر دو مورد توجه كرده‌ایم تا جایی كه با تحقیق اصالت كار به دست آمده است.

وی در همین حال نسبت به استیجاری بودن زمین ابراز نگرانی كرده و می‌افزاید: این پروژه تا كنون دو رئیس سازمان و دو رییس سیما فیلم را از سرگذرانده و هر كدام نظر مساعدی نسبت به خرید زمین داشته‌اند، اما تا كنون اتفاق خاصی نیفتاده است.

***

از دیگر لوكیشن‌های سریال «مختار‌نامه»، میدان شهر كوفه است كه تا به حال چند جنگ در آن فیلمبرداری شده، اما الان به محلی برای نگهداری اسب‌ها و وسایل اضافی مبدل شده است. در زمینی كمی دورتر از میدان كوفه، تپه‌ای دیده می‌شود كه گفته می‌شود زاییده خاك‌هایی است كه از این زمین كشاورزی برداشته شده است.

مسجد كوفه كه سال گذشته در آن فیلمبرداری شد، به مانند برخی دیگر از دكور‌های كوفه به انبار نگهداری وسایل تبدیل شده است. در این دكور سربسته لباس‌ها را انبار و در آن را قفل كرده‌اند.

میدان «خنزرپنزر» فروشی‌های كوفه كه گروه سازنده سریال «مختارنامه» بهار سال 84 آن جا فیلم‌برداری داشته‌اند نیز الان به محلی برای سكونت برخی كارگران تبدیل شده است. پشت این میدان، قبرستان كوفه را ساخته‌اند كه صحنه مربوط به دفن كیان ایرانی (یكی از نزدیك‌ترین یاران مختار) پس از شهادت است كه در این محل فیلمبرداری شده است. نقش‌ تنها سردار ایرانی سپاه مختار را رضا رویگری‌ بازی كرده است.

***

 

 

برخی دكور‌هایی كه تداعی‌كننده خانه‌های شهر كوفه هستند، در حال حاضر به صورت كارگاه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در یكی از این كارگاه‌ها محسن شاه ابراهیمی، طراح هنری سریال «مختارنامه» به همراه گروهش ساخت تزئینات جزئی دكور‌ها، لباس‌ها و سایر آكساسوار را بر عهده دارند.

شاه ابراهیمی در حالی كه به نحوه انبارداری وسایل انتقاد دارد، در عین حال به ایسنا می‌گوید: دكور یعنی ناماندنی. مهم آن است كه آن چه ساخته می‌شود ثبت شود. او نیز به مانند فتوحی‌نیا معتقد است ساخت دكور‌ها بر روی زمینی استیجاری كه به دلیل كمبود بودجه سازمان صدا و سیما اتفاق افتاد، باعث شد از ابتدا پایه‌ای غلط گذاشته شود.

طراح هنری سریال «مختار‌نامه» از دكور‌های شهر مكه به عنوان آخرین ساخت و ساز سریال «مختار نامه» نام می‌برد و می‌افزاید: ساخت دكور‌های كوفه به پایان رسیده بنابراین پوسته داخلی دكور‌های كوفه كاملا دست می‌خورد و با تغییر شكل دكور‌ها، شهر مداین و مكه بازسازی می‌شود.

***

مبحث چهره‌پردازی در سریال «مختار نامه» به دو بخش جلوه‌های ویژه گریم و طراحی گریم تقسیم می‌شود.

به گزارش ایسنا، اتاق جلوه‌های ویژه گریم، پر از ماسك‌های عجیب و غریبی است كه در عالم واقعیت چنین موجوداتی را نمی‌توان یافت. این ماسك‌ها كه توسط مسؤول جلوه‌های ویژه گریم، عبدالله اسكندری طراحی شده‌اند «رویا‌های مختار» را به تصویر می‌كشند.

كف اتاق جلوه‌های ویژه گریم نیز مجسمه‌ جنازه‌های متلاشی شده‌ای وجود دارد كه تا زمانی كه آن‌ها را لمس نكنی باورنخواهی كرد كه واقعی نیستند. از این جنازه‌ها برای استفاده در صحنه‌های مربوط به زندان كوفه استفاده شده است.

در اتاقی پشت اتاق جلوه‌های ویژه گریم، سرهای بریده به دیوار آویزان شده‌اند. با نگاه دقیق به این سر‌های بریده شده، بازیگرانی چون محمد خیری، فریبرز عرب‌نیا، مهدی فخیم‌زاده، حبیب دهقان نسب را می‌توان شناخت كه هر كدام یا در صحنه‌هایی پیش از این كشته شده‌اند یا قرار است پس از این كشته شوند.

در این اتاق هم‌چنین جنازه ایستاده مثیم تمار با بازی پرویز پورحسینی وجود دارد.

عبدالله اسكندری، درباره این ماسك‌های آویزان روی دیوار می‌گوید: آقای میر‌باقری دوست دارد، صحنه‌هایش طبیعی باشند. چرا كه معتقد است هر چه صحنه طبیعی‌تر باشد اثر مطلوب‌تری روی مخاطب می‌گذارد. بنابراین از ابتدا قرار شد كمتر به سراغ جلوه‌های ویژه كامپیوتری برویم و همه چیز ساخته شود.

وی ساخت ماسك‌ها و مجسمه‌های سریال «مختار‌نامه» كه به صورت آزمون و خطا انجام می‌پذیرد را تجربه‌ای مفید برای سینما و تلویزیون دانسته و می‌افزاید: برخی از این ماسك‌ها بر اساس تخیل درون قصه شكل گرفته و زائیده ذهن كارگردان هستند و برای برخی دیگر هم به نوشته‌های قدیمی و تابلو‌های قهوه‌خانه‌ای رجوع كردیم تا ببینیم برای مثال دیو در شاهنامه چگونه تصویر شده است یا مردم ما جن را چگونه می‌بینند.

***

طراحی گریم سریال «مختارنامه»، بخشی مجزا را به خود اختصاص داده كه مسؤولیت آن را مسعود ولدبیگی بر عهده دارد. در اتاق چهره‌پردازی عكس‌هایی از بازیگران سریال «مختار‌نامه» قبل و بعد از گریم به چشم می‌خورد كه به دیوار نصب شده‌اند.

مسعود ولدبیگی پس از اشاره به عكس‌های اتاق چهره‌پردازی می گوید: این عكس‌ها به ما كمك می‌كند كه بازیگر پس از ماه‌ها مجددا مقابل دوربین ظاهر شد و نتوانست راكوردش را حفظ كند، او را مانند روز اول گریم كنیم.

وی كه نمی‌توانست از تعداد دفعاتی كه هر كدام از بازیگران گریم شده‌اند، آمار دقیقی بدهد، در عین حال اعلام می‌كند: «مختار» به عنوان شخصیت اول، سه گریم متفاوت دارد و در مدت دو سال بیش از 100 تا 150 بار گریم شده‌ است.

ولد بیگی با بیان این كه برای چهره‌پردازی شخصیت‌های سریال «مختار‌نامه»، الگویی در دست نبوده است، خاطر نشان كرد: در چنین مواردی ذهن كار می‌كند و بعد از مشاوره با كارگردان افراد به گروه‌های مختلف تقسیم می‌شوند.

به گفته وی طراح گریم «مختار‌نامه»، داستان این مجموعه طی 16 سال تعریف می‌شود و گذشت این سال‌ها صرفا بر روی مختار به دلیل درگیری‌هایی كه داشته اثر گذاشته است و مابقی شخصیت‌ها به لحاظ گریم چندان تغییر نمی‌كنند.

***

در سریال «مختارنامه» بازیگران متعددی حضور دارند كه اغلب آنان مرد هستند. با این حال شهره لرستانی تنها بازیگری است كه همزمان دو نقش را بازی می‌كند. او در نقش زن كوفی دوستدار امام حسین (ع) و همچنین خواهر مختار ظاهر شده است.

در پلان روز پنج‌شنبه كه به جنگ‌های مختار اختصاص داشت هیچ بازیگر زنی دیده نمی‌شود و جعفر دهقان، حمید عطایی، عنایت شفیعی و كاظم هژیر آزاد و احمد علامه دهر تنها بازیگران مطرح صحنه بودند.

كاظم هژیر آزاد كه در سریال مختارنامه، نقش حاكم اهواز را بازی می‌كند، به گفته‌ی خودش پیش از این نسبت به این شخصیت آشنایی نداشته است.

او در عین حال می‌گوید: اطلاعات من به بازی در سریال‌های امام رضا (ع) و امام حسن (ع)، مطالعه كتاب 150 صفحه‌ای تاریخ اسلام نوشته جعفر شهیدی و بخش‌هایی از تاریخ طبری محدود می‌شود. بنابراین سعی كردم بیشتر این شخصیت را تخیل كنم و با خود می‌گویم این آدم كه حاكم اهواز است، می‌تواند اینطوری راه برود یا اینطوری نگاه كند.

وی ادامه می‌دهد: شخصیتی كه من نقش او را بازی می‌كنم در این سن و سال چند جنگ را از قادسیه به بعد گذارنده و عمری را صرف كرده تا حاكم اهواز شود و بخشی از ایران را به نفع اعراب محافظت كند. بنابراین بسیار زیرك و مدبر است و سعی می‌كند موقعیتش را حفظ كند.

عنایت شفیعی نیز كه نقش عربی با نام «ابن كامل» را در سریال مختارنامه بازی می‌كند درباره نقش خود به ایسنا می‌گوید: ابن كامل از یاران و دوستان قدیمی مختار است. مختار برای گرفتن انتقام خون دلیران كربلا، «كیان ایرانی» را به دنبال ابن كامل می‌فرستد و آنان با كمك هم در قیام مختار شركت می‌كنند و در نهایت شهید می‌شوند.

به گفته وی نقشی كه بر عهده‌اش سپرده‌اند، به لحاظ كمیتی چندان بالا نیست و بیشتر ارزش كیفی دارد. چراكه همان طور كه از نام این مجموعه برمی‌آید بخش اعظمی از داستان به شخصیت خود مختار می‌پردازد.

جعفر دهقان دیگر بازیگری است كه در جنگ‌های مختار حضور دارد. اما او به محض پاك كردن گریمش از احمدآباد مستوفی می رود و مجال صحبت نمی‌رسد.

***

 

 

برای فیلمبرداری سریال مختارنامه تا كنون حدود 1900 حلقه فیلم گرفته‌اند و كار به جایی رسیده كه الان فریم به فریم صحنه‌ها را ضبط می‌كنند. عظیم جوانروح، مدیریت فیلم‌برداری سریال مختار‌نامه را برعهده دارد كه در سریال «معصومیت از دست رفته» نیز با میرباقری همكاری داشته است. تصویربرداری سریال‌های سرنخ، مشق عشق و ملاصدرا و فیلم‌برداری قصه‌های مجید از دیگر كار‌های این فیلمبردار است. جوانروح كه از فیلم‌برداران بازنشسته صدا و سیماست حاضر به مصاحبه نیست. چرا كه معتقد است درباره یك كار باید پس از ساخت صحبت كرد.

***

تدوین سریال مختار‌نامه را نیز مهدی حسینی‌وند از خرداد ماه 84 آغاز كرده و هم‌چنان همزمان با فیلم‌برداری تدوین ابتدایی را انجام می‌دهد.

تهیه كنندگی سریال «مختار نامه» را محمود فلاح عهده‌دار است كه پیش از این تهیه سریال امام علی (ع) را از وی شاهد بوده‌ایم. او از اواسط كار به دلیل سكته مغزی بستری شد كه از آن پس كمتر سر صحنه آمد. اما به نظر می‌رسد پس از گذشت چند ماه حال وی بهتر شده است. به نحوی كه چهارشنبه،‌ 17 آبان ماه سر صحنه حاضر شده بود.

گروه سازنده سریال مختارنامه از اوایل آذرماه 85 به آبادان خواند رفت و 2 ماه آنها كار خواهند كرد. در این محل ساخت و ساز دكور در حد گسترده‌ای نیست و بیشتر دكور‌ها متحرك هستند. قرار است صحنه‌های ساحل فرات، جنگل‌ها و اردوگاه‌ نخیله در این محل فیلمبرداری شوند.

این اطلاعات را محمد باقر آشتیانی مدیر تولید سریال مختارنامه گفته و می‌افزاید: در حال حاضر روزانه 300 سیاهی لشگر داریم كه تعداد آنان در جنوب به 600 تن می‌رسد.

وی ادامه می‌دهد: گروه هر روز از ساعت 5 صبح در احمد‌آباد مستوفی حضور دارند و كار 9 صبح كلید می‌خورد و تا 4 ، 4 و نیم بعد از ظهر ادامه دارد.

به گفته آشتیانی روزانه حدود 2 دقیقه فیلم مفید گرفته می‌شود اما در صحنه‌هایی مانند جنگ‌های این رقم به حدود یك دقیقه می‌رسد.

مدیر برنامه‌ریزی سریال مختار‌نامه از سختی كار می‌گوید و اینكه حبیب دهقان در یكی از همین روزها به علت سنگینی كار بیهوش شده است.

 

سريال مختار نامه

 

 

 

 

 

 

 

 
 

 

 

سريال مختار نامه در چهل قسمت چهل و پنج دقيقه اي به سفارش مر كز سيما فيلم ساخته شده . داستان زندگي پر نشيب و فراز و قيام حماسي مختار ثقفي ملقب به ابو اسحاق مي پردازد،كه بعد از حادثه عاشورا به خونخواهي بر مي خيزد كه با قصاص اشقيا وقاتلين امام حسين (ع) ويارانش به پيروزي ميرسد ...

 

مير با قري قبل از هنر مند بودن يك انديشمند است .

 

 

 

درباره مختار نامه مير با قري گفته است : من در مختار نامه تمام تلاشم را كردم تا اقتدار فر هنگي جمهوري اسلامي را به تصوير بكشم ،وشب و روز دعا مي كنم كه مختار نامه به نتيجه مطلوب بر سد چون من پنج سال از عمرم را براي اين پروژه گذاشتم ودوست دارم نتيجه كارم را به خوبي ببينم .
مير با قري قبل از هنر مند بودن يك انديشمند است .بايد به اين هنر مند والا و فر هيخته خسته نبا شيدگفت ،مير با قري با ساخت و پخش مختار نامه به يك اسطوره تبديل مي شود .موفقيت و سر انجام رساندن پروژه اي به اين عضليمي ميسر نبوده مكر جز به لطف و نظر منتقم اصلي خون سيد الشهدا (ع)حضرت مهدي (عج).

 

 

عوامل توليد سريال مختار

 

 

 

كار گر دان :داود مير با قري
نويسندگان اوليه :حسن مير با قري -محمد بيرانوند
نويسنده :داود مير با قري
مدير توليد :محمد با قر آ‌شتياني -محمود غلامي - بهروز خوش رزم
مدير فيلم بر داري :عظيم جوانروح
فيلمبردار:رضا غفاري
دستياركار گردان :رضا اصغر نسب
مدير بر نامه ريز ي :مسعود ميمي
مدير صدا بر داري :ايرج شهزادي
مديرطراحي هنري و جلوهاي ويژه ميداني :محسن شاه ابرا هيمي
طراح لباس :آذر محمدي
طراح صحنه :جليل فتوحي نيا
تد وين :مهدي حسيني وند
بازيگران :
فريبرز عرب نيا -انوشيروان ارجمند -فرهاد اصلاني -ژاله علو -كريم اكبري مبار كه -ابر اهيم آبا دي -مر يم بوباني -پرويز پور حسيني -شهرام حقيقت جو -بهناز جعفري -الهام حميدي -حديث فولاد وند -نسرين مقانلو -آهو خرد مند -رضا رويگري - مهدي فخيم زاده ...